Krótka informacja o Bogusławie Kalecie, autorze Rozprawy... (5.)
Byłem zapytany
(w roku 2014) przez panią dyrektor Centrum Pedagogicznego dla Polskiego
Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie (CP), mgr Martę Kmeť, kim
właśnie jestem i kto mi dał prawo wtrącać się w sprawy Szkolnictwa Polskiej
Mniejszości Narodowej na Zaolziu. Odpowiedziałem jej w e-mailu:
Jestem Polakiem,
żyjącym od urodzenia na Zaolziu, absolwentem szkół podstawowych oraz
absolwentem Jedenastoletniej Szkoły Średniej z Polskim Językiem Nauczania w
Czeskim Cieszynie, którą ukończyłem z samymi notami celującymi. Jej następcą
jest obecnie Gimnazjum z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie,
Organizacja Budżetowa. Nie jest mi więc obojętne, jaką haniebną nazwą na jego
budynku ono się, już kilkanaście lat, prezentuje.
Ukończyłem
Wydział Elektrotechniczny Wyższej Szkoły Transportu i Łączności w 1961 r. w
Pradze. Zostałem tam pracować a później w Żylinie ─ obecna nazwa Żyliński
Uniwersytet w Żylinie, Wydział Elektrotechniczny, Katedra Systemów Sterowanych
i Informatycznych ─ ponad 32 lata sukcesywnie jako pracownik
naukowo-pedagogiczny na stanowisku asystenta, adiunkta oraz docenta, do 1993 r.
Podpisanie przeze mnie platformy
kontrrewolucyjnej „2000 Słów” w roku 1968 oraz petycji „Kilka Zdań” w roku
1989 było przyczyną blokowania, przez Partię Komunistyczną Słowacji, mej
formalnej kariery osobistej. Ponad 21 lat nie miałem z tego powodu życia na
różach usłanego. Duża liczba członków mej rodziny, to byli lub są jeszcze
nauczycielami ─ mój ojciec, jego brat, moja matka, moja siostra i jej
córka, szwagier, moja małżonka, dwie nasze córki i ja.
Jestem członkiem
Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego (PZKO w RC) w
Jabłonkowie, gdzie staram się pomagać tam, gdzie trzeba. Nieraz występuję na
piśmie z przyczynkami dyskusyjnymi, w których pochwalę dobrze wykonaną pracę,
ale czasem też użyję ostrzejszych słów nagany za nieodpowiedzialną lub
spartaczoną pracę. Szkoda, że ci, których oceniłem w negatywny sposób, ale na
podstawie niezbitych dowodów, niektórzy z nich mogą się czuć obrażeni i tkwią
nadal w swych błędach! Mieliby mi za to podziękować i postarać się o
niezwłoczną naprawę swych poważnych uchybień! Przytoczę tutaj jeszcze kilka
zdań z mej działalności na rzecz Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej na
Zaolziu.
„Do chyba
największego zagrożenia dla Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej w RC
dochodzi w 1990 r., kiedy szkolnictwo to utraciło 5 etatów metodyków,
pracujących w Instytucie Pedagogicznym w Ostrawie, i od 1.4.1991 r., kiedy
doszło do likwidacji 3 etatów polskich inspektorów (wizytatorów) szkolnych, w
związku z delimitacją zarządzania szkolnictwem przedszkolnym i podstawowym z
urzędów powiatowych na urzędy szkolne we Frydku-Mistku (USFM) i Karwinie (USK).
W wyniku
kilkuletnich usilnych i żmudnych starań przedstawicieli Towarzystwa Nauczycieli
Polskich w Republice Czeskiej (TNP w RC), Macierzy Szkolnej w RC (MS w RC),
PZKO w RC, Wspólnoty-Coexistentii oraz posłów do Parlamentu RC, została w końcu
powołana Filia Urzędu Szkolnego w Karwinie do Zarządzania Szkolnictwem
Mniejszości Narodowych w Czeskim Cieszynie (FUSK). Jej kierownikiem został
1.8.1991 r., w Konsulacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie (KG
RP), mianowany przez ministra Ministerstwa Szkolnictwa, Młodzieży i Wychowania
Fizycznego RC (MSMiWF RC), prof. Petra Vopienkę, pracownik naukowo-pedagogiczny
Wyższej Szkoły Transportu i Łączności w Żylinie, mgr inż. Bogusław Kaleta, CSc.
Ten 7.8.1991 r. mianował swego zastępcę, mgr. inż. Emila Macurę, który pracował
w FUSK-u tylko do końca 1991 r., i to jeszcze na niepełnym etacie. USK nie
zgodził się na dalszą kontynuację etatu zastępcy kierownika FUSK-u!
Dzięki pomocy ZG
PZKO, siedzibą FUSK-u stało się jedno małe pomieszczenie w Klubie PZKO przy
ulicy Bożka 16 w C. Cieszynie. Od 22.10.1991 r. została przyjęta do FUSK-u,
jako pracownik administracyjno-gospodarczy, pani Elżbieta Szturc (Kantor),
która pracowała w nim do połowy 1994 r. Po wywalczeniu skromnego wyposażenia
(kilka stołów, komputer, telefon, faks i kserokopiarka) rozpoczęła się trudna i
odpowiedzialna praca na rzecz szkolnictwa mniejszości narodowych w RC, przede
wszystkim polskiego. Na drzwiach FUSK-u widniała jego nazwa w języku czeskim,
polskim, słowackim i niemieckim.
Początkowo głównym
zadaniem FUSK-u było opracować:
a)
we współpracy USK podkłady prawne, ekonomiczne i organizacyjne do powołania
samodzielnego Urzędu Szkolnego do Zarządzania Szkolnictwem Mniejszości
Narodowych w Czeskim Cieszynie (USCC),
b)
we współpracy USFM i USK podkłady prawne do przygotowywanej delimitacji
przedszkoli oraz szkół podstawowych z polskim i słowackim językiem nauczania z
kompetencji USFM i USK na przyszły USCC,
c)
we współpracy USFM i USK zasady współpracy tych urzędów z USCC,
d)
wszelkie dane potrzebne do rozwiązywania problematyki szkolnictwa mniejszości
narodowych w RC (Polaków, Słowaków, Romów, Niemców, Węgrów) dla potrzeb MSMiWF
RC.
Przy
rozwiązywaniu wymienionych zadań należało ściśle współpracować z Wydziałami nr
23 i nr 25 MSMiWF RC.”
O dalszym ciągu
pracy FUSK-u mogę udostępnić informacje na żądanie z pliku FUSK(1).
Po zlikwidowaniu FUSK-u 31.12.1994 r. doszło do powołania
od 1.1.1995 r. przez MSMiWF RC instytucji „Pedagogiské
centrum pro polské
národnostní školství Český
Těšín” ― „Centrum Pedagogiczne dla Polskiego
Szkolnictwa Mniejszościowego w Czeskim Cieszynie”. O wiele lepiej
brzmiałaby
wtenczas nazwa:
Centrum Pedagogiczne dla
Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej
w Czeskim Cieszynie
(dalej CP), a
jeszcze lepiej byłoby dążyć do nowej nazwy:
Polské pedagogické centrum Český Těšín
Polskie Centrum Pedagogiczne w Czeskim Cieszynie
Nikomu zresztą,
tak jak dzisiaj, nie zależało na godnej nazwie tej placówki oraz godnych
nazwach naszych polskich placówek szkolnych (PS). Pracowałem potem ponad 4 lata
jako sekretarz Urzędu Miejskiego w Jabłonkowie, gdzie oprócz swej
odpowiedzialnej pracy sekretarza, wykonywałem poza swym etatem, również ponad
cztery lata, funkcję przewodniczącego Komisji Szkolnej Zarządu Miejskiego w
Jabłonkowie (zarząd jest w języku
polskim odpowiednikiem czeskiej nazwy rada, a rada w języku polskim
jest odpowiednikiem zastupitelstva).
Teraz, jestem
już na emeryturze i widzę, jak raptownie topnieje liczba dzieci uczęszczających
do naszych polskich przedszkoli i szkół podstawowych, że mamy już praktycznie
tylko jedną, samodzielną szkołę średnią z polskim językiem nauczania, oficjalna
nazwa Gymnázium s polským jazykem vyučovacím – Gimnazjum z Polskim Językiem
Nauczania, Český Těšín, příspěvková organizace, zamiast Gymnázium s polským jazykem
vyučovacím, Český Těšín, příspěvková organizace ─ Gimnazjum z Polskim
Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie, Organizacja Budżetowa, która nad
wejściem swego budynku „prezentuje” się już kilkanaście lat niechlujną nazwą,
różniącą się istotnie od swej nazwy oficjalnej. W nazwie tej znajduje się w
części napisanej w języku czeskim minimalnie 13 błędów, a w części napisanej w
języku polskim również 13 błędów, razem 26 błędów. Bliżej można zaznajomić się
z analizą tam zamieszczonej nazwy w pliku Błędy
w nazwie gimnazjum3 (Chyby v názvu gymnázia3).
Szkole
Podstawowej i Przedszkola im. Gustawa Przeczka z Polskim Językiem Nauczania w
Trzyńcu, Dworcowa 10, Organizacja Budżetowa, Rada Miejska w Trzyńcu uchwaliła
tylko część jej nazwy i to tylko w języku czeskim (złamanie Ustawy Szkolnej i
Ustawy o Gminach!) Jej nazwa oficjalna brzmi: Základní škola a mateřská škola Gustava Przeczka s
polským jazykem vyučovacím, Třinec, Nádražní 10, příspěvková organizace ─
brakuje części nazwy w języku polskim Szkoła Podstawowa i Przedszkole im.
Gustawa Przeczka z Polskim Językiem Nauczania w Trzyńcu, Dworcowa 10,
Organizacja Budżetowa.
Mamy też wielką
szkołę podstawową ─ Základní škola H. Sienkiewicze s polským jazykem
vyučovacím - Szkoła Podstawowa im. H. Sienkiewicza z Polskim Językiem Nauczania
Jablunkov, příspěvková, gdzie nastała wręcz
odwrotna sytuacja, kiedy to sama jej dyrekcja szkoły wyparła się części swej
nazwy w języku polskim i zażądała drogą oficjalną Radę Miejską w Jabłonkowie, a
ta potem MSMiWF RC jej wymazania z oficjalnych rejestrów szkolnych, co
zostało, oczywiście, bez trudu zrealizowane! Jakie powody do tego miała
dyrekcja szkoły dokładnie nie wiemy. Pod tą dyrekcją zaczęły teraz pracować
klasy elokowane, przedtem innej samodzielnej szkoły podstawowej w Łomnej Dolnej, gdzie nikt nie pytał się rodziców
dzieci, do tych klas uczęszczających, o zgodę na przeprowadzenie takiej
niefortunnej zmiany nazwy szkoły. Pod niektórymi dyrekcjami szkół z czeskim
językiem nauczania pracuje i więcej, kiedyś samodzielnych, szkół podstawowych i
przedszkoli. Niektóre grupy naszych przedszkolaków wychowują się i pod
dyrekcjami czeskimi. Taka sytuacja wcale nie może nas cieszyć!
Pracowałem również jako członek zarządu firmy Carland Poland
Spółka z o.o. z siedzibą w Cieszynie, jako dyrektor firmy Moravia Gran Lift, s.
r. o., oraz jako menedżer firmy BYT-interier, s. r. o. w Trzyńcu.
Udzielam się od
początku i pracuję jeszcze jako członek Rady Republikowej Ruchu Politycznego
COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA oraz członek zarządu Polskiej Sekcji Narodowej ruchu
politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA, która od początku wspierała działalność
TNP w RC i Macierz Szkolną w RC w walce o powołanie samodzielnego Urzędu
Szkolnego do Zarządzania Szkolnictwem Mniejszości Narodowych w Czeskim
Cieszynie (USCC), a później i o CP. Dzięki tej COEXISTENTII-WSPÓLNOCIE z jej
listy kandydatów do wyborów komunalnych, posiadamy znaczącą liczbę członków w
radach gminnych, którzy tam starają się pilnować i bronić naszych praw
mniejszości narodowych z różną skutecznością. Zasługą WSPÓLNOTY jest
działanie na rzecz implementacji europejskich praw ds. ochrony mniejszości narodowych
do prawodawstwa RC, np. Konwencja ramowa
o ochronie mniejszości narodowych, Europejska karta języków regionalnych lub
mniejszościowych, możliwość uzyskania obywatelstwa Rzeczypospolitej
Polskiej bez utraty obywatelstwa Republiki Czeskiej.
Jej zasługą jest
również możliwość wprowadzania nazw w języku polskim przed wjazdami do
niektórych gmin i miast, w pociągach osobowych i pośpiesznych, na dworcach i
przystankach kolejowych, na budynkach publicznych, w tym oczywiście i na
budynkach naszych PS, wprowadzania w języku polskim nazw oficjalnych w
dokumentach szkolnych (i świadectwach), oficjalnych rejestrach wojewódzkich,
ministerialnych, handlowych, w innych rejestrach oraz w innych jeszcze
instytucjach, stowarzyszeniach, towarzystwach, związkach, różnego rodzaju
kronikach itp. Nie będę tutaj dokładniej opisywał bogatej działalności
WSPÓLNOTY. Tę można znaleźć na jej stronach internetowych www.coexistentia.cz.
Jestem również Przewodniczącym Rady Nadzorczej Koexistencji
o.p.p., która szerzy oświatę przez informacje w zeszytach WTZ, umieszczane
również i na tychże stronach internetowych.
Problematykę oficjalnych zmian nazw
naszych PS konsultowałem 19 grudnia 2012 r. z dyrektorem Gimnazjum z Polskim
Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie Organizacja Budżetowa, mgr. Andrzejem
Bizoniem, 7 stycznia 2013 r. z prof. dr.
hab. Danielem Kadłubcem oraz 10 stycznia 2013 r. z doświadczonym dyrektorem
Základní školy a mateřské školy Gustava Przeczka, Třinec, Nádražní 10,
příspěvková organizace - Szkoły Podstawowej i
Przedszkola z Polskim Językiem Nauczania w Trzyńcu, Dworcowa 10, Organizacja
Budżetowa ─ („zapomniałem”, że takiej polskiej,
oficjalnej nazwy jej Rada Miejska w Trzyńcu
w ogóle nie udzieliła! Tutaj doszło
do naruszenia Ustawy Szkolnej oraz
Ustawy o Gminach!) i zarazem z
byłym inspektorem szkolnym, mgr. Tadeuszem Szkucikiem. Moim doradcą i
pomocnikiem w tej sprawie był z początku również, przewodniczący Sekcji
Historii Regionu przy ZG PZKO oraz członek zarządu Polskiej Sekcji Narodowej
WSPÓLNOTY, dr inż. Stanisław Gawlik.
Problematykę
godnego nazewnictwa naszych PS przedstawiłem również na zebraniu Okrągłego
Stołu (OS) w dniu 21 października 2013 r. Dyskusję prowadzili na przemian inż.
Jan Ryłko, prezes PZKO oraz pan Karol Madzia, przewodniczący Polskiej Sekcji
Ruchu Politycznego WSPÓLNOTA. W dyskusji wystąpiła duża liczba członków naszych
licznych organizacji na najbardziej palące tematy. Z ramienia WSPÓLNOTY
dyskutowali: dr inż. Stanisław Gawlik, pan Karol Madzia, inż. Tadeusz Toman
oraz ja, inż. Bogusław Kaleta, CSc.
Poruszyłem na 6
stronach A4 sprawę dużego bałaganu w nazewnictwie naszych PS oraz możliwe,
legalne sposoby nadania im krótszych i godniejszych nazw w języku czeskim i
polskim. Te polegają m.in. na usunięciu
narzuconych nam wyrazów s polským jazykem vyučovacím w nazwach w języku
czeskim i zastąpienia ich wyrazami Polská, Polské. W nazwach w języku polskim
na usunięciu wyrazów z Polskim Językiem Nauczania i zastąpienia ich
wyrazami Polska, Polski. Przy tych proponowanych przeze mnie zamianach nie
dochodzi do naruszenia Ustawy o szkolnictwie oraz Ustawy o gminach! Dochodzi
tutaj ale do istotnego skrócenia nazw PS!
O szkolnictwie
dyskutowały również jeszcze inne osoby. Przy OS, w uchwale zapadła decyzja, aby
sprawami szkolnictwa na Zaolziu, w tym i wyżej wymienioną, poważną sprawą,
zajęła się odpowiednia grupa robocza (dyskusyjna). Według mojego rozeznania
mieliby w niej pracować członkowie TNP w RC, MS w RC, Stowarzyszenia Młodzieży
Polskiej w RC (SMP w RC), KP w RC, KS KP w RC, PZKO w RC, inspektor szkolny,
pracownicy CP, pracownik Ośrodka Dokumentacyjnego KP w RC (który już mi
pomaga), historycy, prawnicy, pedagodzy uczelni wyższych, członkowie Komitetu
ds. Mniejszości Narodowych Sejmiku Województwa Morawsko-Śląskiego, Rady Rządu
ds. Mniejszości Narodowych RC, inicjatorzy tej sprawy ─ członkowie
WSPÓLNOTY, Koexistencji o.p.p i jeszcze inni, którym sprawy Szkolnictwa
Polskiej Mniejszości Narodowej na Zaolziu nie są obce.
Szkoda, że już
wtedy, przy OS, nie było przedstawiciela CP! Drugie z kolei zebranie przy
OS odbyło się w środę 26.3.2014 r. Liczba zebranych osób była bardzo mała
z powodu spóźnionego zaproszenia przez organizatorów OS, umieszczonego w
Głosie Ludu dopiero 25.3.2014 r. Tak się poważnej sprawy nie załatwia!
Należałoby, z zebrań przy OS, zawsze robić protokoły z podjętymi
uchwałami, których realizacja miałaby być na następnych zebraniach
skontrolowana. W późno dostarczanych protokołach OS, np. w kategorii
Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej na Zaolziu, nie znalazł się już w
nim temat na następnych dwu po sobie zebraniach OS!
Temat ten
nazywał się:
Ujednolicenie oficjalnego nazewnictwa polskich placówek
szkolnych na Zaolziu
O tym poważnym
uchybieniu od razu poinformowałem prowadzącego OS, prezesa PZKO, inż. Jana
Ryłkę, który przyjął do wiadomości moją uwagę. W tej kategorii, z powodu tego
poważnego uchybienia organizatorów, pozostały tylko dwa tematy:
Posługiwanie się w szkołach językiem literackim
oraz
Współpraca z placówkami edukacyjnymi w RP
Nie można się
dziwić, że, tym razem, obecna dyrektor CP, mgr Marta Kmeť, od razu zanegowała
utworzenie grupy roboczej ds. polskiego szkolnictwa na Zaolziu. Nie cytuję jej
wypowiedzi, ale wolnymi słowami postaram się powiedzieć, o co jej chodziło. Ale
przecież my to wszystko robimy (te wyżej wymienione punkty, ale bez tego opuszczonego tematu, o
opuszczeniu którego chyba nie wiedziała)
i nie potrzebujemy żadnej grupy OS ds. polskiego szkolnictwa na Zaolziu ani
nikogo, kto by mieszał się w nasze sprawy! Jej stosunek do tej sprawy był zbyt
pochopny, jak w jej e-mailu do mej osoby. Z takim poglądem nie wszyscy
obecni się zgadzali, ponieważ nikt nie jest nieomylny, błędy się i tutaj
pojawiają. I tutaj może dochodzić do zniekształceń profesjonalnych.
Nasze społeczeństwo polskie, a szczególnie rodzice, członkowie PZKO w RC, MS w
RC, KP w RC, SMP w RC oraz inne organizacje, zrzeszone w KP w RC, mają prawo
wiedzieć, co dzieje się w naszym szkolnictwie, jaka jest jego perspektywa,
jakie tam są problemy (finansowanie, łączenie lub likwidacja naszych PS, ich
nieodpowiednie nazewnictwo oficjalne, narkotyki, pedofilia, hazard, palenie
papierosów, zabezpieczenie szkoły przed niebezpiecznymi intruzami,
przestrzeganie przepisów BHP, ocena działalności szkół przez inspektorów szkolnych,
rady szkół, ich założycieli itp.) i w czym może nasza polska społeczność temu
szkolnictwu pomóc. Przy obecnych cięciach budżetowych i likwidacji naszych PS,
może wkrótce dojść do istotnych cięć budżetowych i dla CP lub do jego
całkowitej likwidacji! I tutaj może się przydać również pomoc kogoś
niezależnego spoza branży nauczycielskiej! W końcu jednak zaakceptowała tematy
ds. szkolnictwa, zgodziła się, aby taka grupa OS powstała i w dyrektywny sposób
wyznaczyła KS KP w RC (bez jej uprzedniej zgody!), która obejmie patronat nad
grupą roboczą OS ds. szkolnictwa, w której mogą pracować przedstawiciele wyżej
wymienionych organizacji.
Na to w końcu
zgodził się, zmęczony całodziennym trudem, poprzednim zebraniem grupy 3 x 3 i
bez pomocy drugiego prowadzącego OS, przewodniczącego WSPÓLNOTY (pan Karol
Madzia usprawiedliwił się, ale mógł go przecież ktoś zastąpić), prezes PZKO,
mgr inż. Jan Ryłko. Obiecał również, że zaproszenie do następnego OS oznajmi 3
tygodnie przed jego zebraniem! Następne zebranie, które miało się odbyć
14.5.2014 r. OS zostało naprędce odwołane z wyznaczeniem zbyt odległego
terminu aż na 25.6.2014 r. W materiałach
na to zebranie znów zabrakło opuszczonego tematu w sprawach Szkolnictwa
Polskiej Mniejszości Narodowej na Zaolziu, a mianowicie
Ujednolicenie oficjalnego nazewnictwa polskich placówek
szkolnych na Zaolziu
Nikt z KS
KP w RC, do dnia dzisiejszego 31.8.2014 r., w ogóle nie reagował na jej
dyrektywne powierzenie przez dyrektor CP ani dyrektor nie podała OS do
31.8.2014 r. żadnej informacji w tej sprawie! Na ostatnim wspólnym zebraniu OS
25.6.2014 r. zostały utworzone 3 grupy robocze oraz wybrane osoby, które będą
koordynować prace grup dyskusyjnych poszczególnych
tematów dyskusyjnych. Powierzenie
koordynacji trzech tematów w sprawach Szkolnictwa Polskiej Mniejszości
Narodowej na Zaolziu otrzymał od obecnych na tym zebraniu, Bogusław Kaleta.
Informacja z ostatniego zebrania OS jest w pliku Obrady Zaolziańskiego Okrągłego
Stołu ruszyły pełną parąx.
Koniec pliku:
Krótka informacja o Bogusławie Kalecie, autorze Rozprawy...
(5.)
Następny plik
będzie:
Filia Urzędu Szkolnego w Karwinie do Zarządzania
Szkolnictwem Mniejszości Narodowych w Czeskim Cieszynie (6.)
Dziękuję Państwu za uwagę.
W Jabłonkowie, 12.10.2018 r.
Opracował: Bogusław Kaleta