Rząd nakazuje według § 23 litery d), e), g) i h) ustawy
nr 250/2021 Dz.U., o bezpieczeństwie pracy, w związku z ruchem wydzielonych
urządzeń technicznych i o zmianie związanych z nim ustaw (dalej jako
„ustawa“).
Rozporządzenie wdraża odpowiednie przepisy Unii
Europejskiej (dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/104/ES z dnia
16 września 2009 r. o minimalnych wymaganiach w sprawie bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia przy korzystaniu z urządzeń roboczych przez pracowników przy pracy –
druga samodzielna dyrektywa zgodnie z akapitem 16 ust. 1 dyrektywy
89/391/EHS) i określa:
a)
wymagania
stawiane dla uprawnień fachowych osób fizycznych, które wykonują obsługę i pracę
przy urządzeniach elektrycznych bez napięcia, w pobliżu urządzeń elektrycznych
pod napięciem i przy urządzeniach elektrycznych pod napięciem oraz które
wykonują rewizje na wydzielonych urządzeniach elektrycznych,
b)
wymagania
stawiane dla uprawnień fachowych, niezbędnych do wykonywania czynności przy
urządzeniach elektrycznych dla osób prawnych, osób fizycznych prowadzących
przedsiębiorstwo i ich pracowników, w przypadku czynności wymienionych pod
literą a),
c)
wymagania
na weryfikację fachowych uprawnień dla osób wymienionych pod literą a) i b)
oraz stopnie uprawnień fachowych do wykonywania czynności przy urządzeniach
elektrycznych dla tych osób,
d)
metoda
przeprowadzania i zakres egzaminu na uprawnienia fachowe oraz wymogi dokumentu
o pomyślnym zdaniu egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności
w elektrotechnice,
e)
wymagania
stawiane osobom fizycznym, które zapewniają profesjonalne wykonanie czynności
na wydzielonych technicznych urządzeniach elektrycznych według poszczególnych
rodzajów w przypadku, kiedy chodzi o ich montaż, naprawy, rewizje w zakresie
§ 8 ust. 2 ustawy wobec odpowiedniego wydzielonego urządzenia technicznego.
§ 2
Wyszczególnienie pojęć
Dla celu
rozporządzenia rozumie się przez:
a)
kwalifikację
fachową –
1.
ukończone
wykształcenie średnie, wykształcenie średnie ze świadectwem czeladniczym,
wykształcenie średnie z egzaminem maturalnym lub wyższe wykształcenie fachowe z
grupy kierunków 26 „Elektrotechnika, technika telekomunikacyjna i technika
cyfrowa“,
2.
ukończone
wykształcenie wyższe licencjackie, magisterskie lub doktorskie z dziedziny
kształcenia Elektrotechnika,
3.
ukończone
wykształcenie średnie, średnie wykształcenie ze świadectwem czeladniczym lub
średnie wykształcenie z egzaminem maturalnym w innej dziedzinie, która
treściowo spełnia warunki wykształcenia elektrotechnicznego,
4.
ukończone
wykształcenie wyższe licencjackie, magisterskie lub doktorskie w innej
dziedzinie kształcenia, które treściowo spełnia warunki wykształcenia
elektrotechnicznego,
5.
pełna
kwalifikacja profesjonalna uzyskana według innego przepisu prawnego (§ 4 ustawy
nr 179/2006 Dz.U., o weryfikacji i uznawaniu wyników dalszego kształcenia
i o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu późniejszych przepisów, § 1 ust. 2
ustawy nr 179/2006 Dz.U., w brzmieniu późniejszych ustaw) i wydana w Narodowym
Systemie Kwalifikacyjnym pod kierunkami kwalifikacji „Elektrotechnika, technika
telekomunikacyjna i technika cyfrowa“,
b)
kwalifikację
zawodową – kwalifikację uzyskaną według innego
przepisu prawnego (§ 5 ustawy nr 179/2006 Dz.U., w brzmieniu późniejszych
przepisów),
c)
czynność
na urządzeniu elektrycznym i w jego pobliżu – obsługę i pracę na urządzeniu
elektrycznym i w jego pobliżu, podczas której może dojść do porażenia prądem
elektrycznym,
d)
samodzielną
czynność na urządzeniu elektrycznym i w jego pobliżu – czynność która jest wykonywana
na urządzeniu elektrycznym i w jego pobliżu bez konieczności doglądu lub dozoru
innej osoby,
e)
urządzenie
elektryczne – urządzenie siłowe, telekomunikacyjne, sterujące i specjalne,
które podczas swej działalności lub działania wykorzystuje efekty zjawisk
elektrycznych lub elektromagnetycznych i system ochrony przed uderzeniem
pioruna, przepięciem i elektrycznością statyczną,
f)
osobę
odpowiedzialną – osobę prawną lub osobę fizyczną prowadzącą przedsiębiorstwo,
która uruchamia urządzenie elektryczne, której obowiązkiem jest zapewnienie
bezpiecznego ruchu urządzeń elektrycznych i określenie reguł w zakresie
wykonania poszczególnych czynności na urządzeniach oraz do organizacji lub przygotowania
miejsca wykonywania tych czynności.
§ 3
Wymagania stawiane uprawnieniom fachowym do wykonywania
czynności na urządzeniach elektrycznych
(1)
Osoba
prawna i osoba fizyczna prowadząca przedsiębiorstwo, uruchamiająca urządzenie
elektryczne lub wykonująca czynność na urządzeniach elektrycznych zapewni, aby czynność
i kierowanie czynnością na urządzeniach elektrycznych i w ich pobliżu w
określonych przypadkach wykonywały tylko uprawnione fachowo osoby fizyczne
według § 19 ustawy przy spełnieniu warunków dotyczących ich uprawnienia według
§ 4, 6 i 7 oraz osoby uprawnione fachowo do wykonywania czynności na
urządzeniach elektrycznych według § 11 ustawy przy spełnieniu warunków
dotyczących ich uprawnień według § 8.
(2)
Obsługa
urządzenia elektrycznego niskiego i bardzo niskiego napięcia nie jest traktowana
jako czynność wykonywana na urządzeniu elektrycznym, wymagająca fachowego
uprawnienia według rozporządzenia.
(3)
Osoba
odpowiedzialna kontroluje, aby czynność i kierowanie czynnością na urządzeniach
elektrycznych i w ich pobliżu w określonych wypadkach wykonywały tylko osoby
uprawnione do danej działalności na urządzeniach elektrycznych według § 4 do § 8. Niektóre czynności osoby odpowiedzialnej,
wymienionej w § 2 pod literą f), mogą być delegowane na inne osoby.
(4)
Osoba
prawna i osoba fizyczna prowadząca przedsiębiorstwo, uruchamiająca urządzenie
elektryczne lub wykonująca czynność na urządzeniach elektrycznych zapewni, aby
osoby uprawnione do wykonywania czynności na urządzeniach elektrycznych według
§ 4, 6 i 7 były regularnie szkolone w zakresie przepisów prawnych i innych
przepisów dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy (§ 349
ust. 1 kodeksu pracy), związanych z wykonywaną przez nich czynnością, aby ich
wiedza była regularnie pogłębiana, również w zakresie wewnętrznych przepisów
osoby prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo. Jeżeli osoba
prawna lub osoba fizyczna prowadząca przedsiębiorstwo, która uruchamia
urządzenie elektryczne, nie posiada opracowanych przepisów wewnętrznych,
wspomnianych w pierwszym zdaniu, zapewni ona co najmniej raz w roku szkolenie fachowe
dla uprawnionych osób w zakresie wymaganym w pierwszym zdaniu.
(5)
Osoba
prawna i osoba fizyczna prowadząca przedsiębiorstwo przy współpracy
z określoną placówką szkolną zapewni, aby uczniowie i studenci wydziałów
elektrotechnicznych w ramach zajęć praktycznych przed rozpoczęciem czynności na
urządzeniach elektrycznych i w ich pobliżu spełniali warunki stawiane osobom przyuczonym
według rozporządzenia i wykonywali na urządzeniach elektrycznych i w ich
pobliżu tylko taką czynność, która odpowiada ich stopniowo uzyskiwanej wiedzy fachowej,
i to zawsze pod kierunkiem określonej osoby z uprawnieniami fachowymi, odpowiadającymi
charakterowi wykonywanej czynności.
§ 4
Osoba przyuczona
(1)
Osoba
przyuczona jest fachowo uprawnioną osobą według § 19 ustawy, która była w zakresie
swojej czynności przeszkolona w zakresie przepisów prawnych i innych przepisów
dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy (§ 349 ust. 1
kodeksu pracy) w czasie wykonywania czynności na urządzeniach elektrycznych i w
ich pobliżu, była również przeszkolona w zakresie możliwych źródeł i przyczyn
ryzyka na urządzeniach elektrycznych i w ich pobliżu, uprzedzona w sprawie
możliwych zagrożeń ze strony urządzeń elektrycznych, zaznajomiona z metodami
udzielania pierwszej pomocy przy porażeniach prądem elektrycznym i wiedza ta
była u niej zweryfikowana; za osobę przyuczoną uważa się również osobę kompetentną,
której uprawnienia według rozporządzenia straciły ważność, przy czym osoba ta
może po pomyślnym zdaniu egzaminu na uprawnienia do wykonywania czynności w
elektrotechnice ponownie uzyskać stopień uprawnienia fachowego osoby kompetentnej.
(2)
Zakres
i czas trwania przyuczenia według akapitu (1) są określone przez osobę prawną
lub osobę fizyczną prowadzącą przedsiębiorstwo, która uruchamia urządzenie
elektryczne lub wykonuje czynność na urządzeniach elektrycznych według § 3 ust.
1, z uwzględnieniem charakteru i zakresu czynności na urządzeniach
elektrycznych, które osoby przyuczone mają wykonywać.
(3)
O
przyuczeniu i zweryfikowaniu wiedzy musi być sporządzony zapis, który opracuje
osoba kompetentna, która przyuczenie i zweryfikowanie wiedzy przeprowadziła. W zapisie
musi być dokładnie określony zakres przyuczenia i specyfikacja stanowiska
pracy.
(4)
Zakres
czynności, które może osoba przyuczona wykonywać, określają przepisy prawne i
inne przepisy o zapewnieniu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy (§ 349,
ust. 1 kodeksu pracy) przy wykonywaniu czynności na urządzeniach
elektrycznych, wraz z lokalnymi przepisami bezpieczeństwa. Osoba przyuczona
wykonuje przede wszystkim:
a)
samodzielną
obsługę urządzenia elektrycznego bez ograniczenia wysokości napięcia,
z ograniczeniem, że może dotykać tylko tych części urządzenia, które są do
obsługi przeznaczone,
b)
pracę
ze wskazówkami na urządzeniach elektrycznych niskiego i bardzo niskiego napięcia
bez obecności napięcia, i w ich pobliżu,
c)
pracę
z doglądem na urządzeniach elektrycznych wysokiego napięcia bez obecności napięcia
lub w jego pobliżu,
d)
pracę
z doglądem osoby kompetentnej w pobliżu czynnych części urządzeń elektrycznych
niskiego napięcia, będących pod napięciem bez osłon, w bezpiecznej odległości
od nich lub z możliwością dotknięcia z osłoną izolacyjną, chroniącą przed
przypadkowym dotknięciem części czynnej,
e)
pracę
na urządzeniu elektrycznym w specjalnych przypadkach, na które osoba prawna lub
osoba fizyczna prowadząca przedsiębiorstwo i uruchamiająca urządzenie
elektryczne, opracowała i wydała specjalny roboczy sposób postępowania, z którym
osoba była zaznajomiona wcześniej i powtarzalnie była zaznajomiona w określonych terminach oraz była praktycznie wyćwiczona w wykonywaniu tej
czynności; o zaznajomieniu jest sporządzany zapis, który podpisze osoba przyuczona
wraz z osobą, która zaznajomienie przeprowadziła.
§ 5
Osoba kompetentna
(1)
Osobą
kompetentną jest:
a)
osoba
kompetentna w zakresie wykonywania samodzielnej czynności (dalej jako
„elektrotechnik“),
b)
osoba
kompetentna do kierowania czynnością (dalej jako „elektrotechnik-kierownik“),
c)
technik
rewizyjny.
(2)
Osoba
kompetentna jest uprawniona fachowo do wykonywania wszystkich prac na
urządzeniu elektrycznym w zakresie wydanego dokumentu o pomyślnym zdaniu
egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice
według § 19 ustawy.
(3)
Rewizje
wydzielonych urządzeń elektrycznych wykonuje na podstawie ustawy technik
rewizyjny z zaświadczeniem o posiadaniu uprawnienia fachowego do wykonywania czynności
na wydzielonych urządzeniach elektrycznych w określonym zakresie do wykonywania
rewizji.
§ 6
Elektrotechnik
(1)
Elektrotechnik
jest osobą z uprawnieniami zawodowymi według § 2, litera a), która po przeszkoleniu
zdała egzamin na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice
w określonym zakresie. Elektrotechnik wykonuje czynność na urządzeniach
elektrycznych i w ich pobliżu samodzielnie, za wyjątkiem specjalnych przypadków,
wynikających z oceny ryzyka.
(2)
Minimalną
wymaganą praktykę fachową określa, według oceny ryzyka poszczególnych czynności
wykonywanych przez elektrotechnika, osoba odpowiedzialna, i to wg lokalnych
przepisów bezpieczeństwa. Dla osób bez praktyki elektrotechnicznej lokalny
eksploatacyjny przepis bezpieczeństwa nakazuje dogląd przez okres co najmniej jednego
roku przez osobę kompetentną z praktyką minimum 2 lata.
(3)
Zweryfikowanie
wiedzy egzaminem określonym w § 9 przeprowadza trzyosobowa komisja
egzaminacyjna, której przewodniczącym musi być technik rewizyjny według § 11
ustawy. Zweryfikowanie wiedzy za pomocą egzaminu określonego w § 9 dla prac na
urządzeniu elektrycznym przez wykonawcę układu przesyłowego i wykonawcę sieci
dystrybucyjnej właściciela licencji na przesył energii elektrycznej i
właściciela licencji na dystrybucję energii elektrycznej może przeprowadzić
również trzyosobowa komisja egzaminacyjna, której przewodniczącym może być
tylko odpowiedzialna osoba określonego wykonawcy urządzenia elektrycznego z uprawnieniem
według rozporządzenia minimum elektrotechnika-kierownika.
(4)
Zakres
przeszkolenia i zakres egzaminu na uprawnienia fachowe do prowadzenia działalności
w elektrotechnice odpowiada zakresowi żądanych zawodowych uprawnień do
wykonywanych czynności.
(5)
Zakres
uprawnień zawodowych według akapitu (4) określa się według:
a)
poziomu
napięcia
1.
do
1 kV prądu przemiennego lub 1,5 kV prądu stałego, lub
2.
bez
ograniczenia napięcia, oraz
b)
rodzaju
urządzenia, jeśli chodzi o urządzenie w obiektach bez niebezpieczeństwa wybuchu
lub z niebezpieczeństwem wybuchu.
(6)
Komisja
egzaminacyjna może ograniczyć zakres dokumentu o uprawnieniu fachowym do
zakresu rzeczywiście wykonywanych czynności.
(7)
Osoba
odpowiedzialna na podstawie oceny ryzyka przy konkretnej czynności na
urządzeniu elektrycznym jest uprawniona określić, że dla danego typu czynności
można zastąpić kwalifikację fachową przez kwalifikację zawodową według § 2
litera b); osoba odpowiedzialna opracuje pisemny dokument według wzoru przedstawionego
w załączniku nr 1 rozporządzenia o tym, że dla danego typu czynności
określiła jako dostateczne uprawnienie zawodowe i
dokładnie wyspecyfikuje zakres działalności, który nie może przekraczać w swej treści
zakresu działalności określonej kwalifikacji fachowej. Zakres egzaminu na uprawnienia
fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice i dokument o pomyślnym
zdaniu egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania działalności w
elektrotechnice jest w tym przypadku ograniczony do czynności w zakresie do
1 kV prądu zmiennego lub do 1,5 kV prądu stałego w obiektach bez
niebezpieczeństwa wybuchu. Wydany dokument ogranicza zakres czynności i jest
ważny tylko dla czynności dla określonej osoby prawnej lub osoby fizycznej,
prowadzącej przedsiębiorstwo.
(8)
Osoby
które są uważane za elektrotechników według akapitu (1), pomimo że nie
spełniają określonych wymagań na fachowe uprawnienia do wykonywania czynności w elektrotechnice
jako osoby kompetentne, to:
a)
pracownicy
placówek naukowych, badawczych i rozwojowych, którzy posiadają wykształcenie
wyższe, w ramach nauki złożyli egzamin z elektrotechniki, elektroniki lub
fizyki, lub złożyli egzamin końcowy z elektrotechniki lub fizyki jądrowej
w średniej szkole fachowej, i którzy wykonują prace eksperymentalne na
wyznaczonych naukowych, badawczych i rozwojowych stanowiskach pracy, o ile
złożyli po przeszkoleniu egzamin na fachowe uprawnienia do wykonywania czynności
w elektrotechnice w zakresie wykonywanych czynności, oraz
b)
nauczyciele,
którzy wykorzystują podczas nauki w szkole urządzenia elektryczne pod
napięciem, o ile byli przeszkoleni w zakresie używania tych urządzeń i ich
wiedza z przepisów prawnych i innych przepisów do zapewnienia
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy związanej z ich działalnością była
zweryfikowana w zakresie określonym w § 9.
§ 7
Elektrotechnik-kierownik
(1)
Elektrotechnikiem-kierownikiem
może być tylko osoba, która posiada wykształcenie według § 2, litera a),
spełnia warunek minimalnej długości praktyki fachowej według akapitu (2) i po przeszkoleniu
zdała egzamin na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w
elektrotechnice w określonym zakresie. Elektrotechnik-kierownik może wykonywać
wszystkie czynności, które wykonuje elektrotechnik, kierowanie czynnościami,
kierowanie ruchem i projektowanie wydzielonych technicznych urządzeń
elektrycznych, które nie jest przedmiotem autoryzacji według innego przepisu
prawnego (ustawa nr 360/1992 Dz.U., o wykonywaniu zawodu autoryzowanych
architektów i o wykonywaniu zawodu autoryzowanych inżynierów i techników
działających w budownictwie, w brzmieniu późniejszych przepisów).
(2)
Minimalna
długość żądanego okresu trwania praktyki wykonywanej na urządzeniach
elektrycznych, według ich zakresu i rodzaju do wykonywania czynności
elektrotechnika-kierownika to:
a)
2
lata dla zakresu oznaczonego przez inny przepis prawny (załącznik nr 3 rozporządzenia
rządu nr 190/2023 Dz.U. o wydzielonych technicznych urządzeniach elektrycznych
i warunkach na zapewnienie ich bezpieczeństwa) jako E2A i E3A,
b)
3
lata dla zakresu oznaczonego jako E1A, E2B i E3B, oraz
c)
4
lata dla zakresu oznaczonego jako E1B.
(3)
W minimalnej
długości okresu trwania praktyki fachowej według akapitu (2) musi być zawarta
ukończona praktyka, trwająca co najmniej 1 rok, odbyta na urządzeniach
elektrycznych określonego rodzaju i napięcia. Dla celu rozporządzenia
zakres egzaminu na fachowe uprawnienia do wykonywania czynności w
elektrotechnice określa się zgodnie z zakresem uprawnienia według załącznika nr
3 do rozporządzenia o wydzielonych technicznych urządzeniach elektrycznych
i uwarunkowaniach do zapewnienia ich bezpieczeństwa.
(4)
Weryfikację
wiedzy egzaminem określonym w § 9 przeprowadza trzyosobowa komisja
egzaminacyjna, której przewodniczącym musi być technik rewizyjny według § 11
ustawy. Weryfikacja wiedzy w formie egzaminu określonego w § 9 dla prac na
urządzeniach elektrycznych układów przesyłowych i sieci dystrybucyjnej
właściciela licencji na przesył energii elektrycznej i właściciela licencji na
dystrybucję energii elektrycznej może przeprowadzić również trzyosobowa komisja
egzaminacyjna, której przewodniczącym może być tylko osoba odpowiedzialna
określonego wykonawcy urządzenia elektrycznego z kwalifikacją minimum jako
elektrotechnik-kierownik według rozporządzenia.
(5)
Przeszkolenie
i zakres egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice
musi odpowiadać zakresowi wymaganego uprawnienia fachowego.
(6)
Zakres
fachowego uprawnienia określa się według:
a)
wysokości
napięcia
1.
do
1 kV napięcia przemiennego lub 1,5 kV napięcia stałego, lub
2.
bez
ograniczenia napięcia oraz
b)
rodzaju
urządzenia, jeśli chodzi o urządzenie w obiektach bez niebezpieczeństwa wybuchu
lub z niebezpieczeństwem wybuchu.
(7)
Komisja
egzaminacyjna może ograniczyć zakres dokumentu na uprawnienia fachowe do
zakresu rzeczywiście wykonywanych czynności.
(8)
Absolwenci
fakultetów przyrodniczych szkół wyższych kierunku fizyka, którzy pracują jako
asystenci w laboratoriach szkół wszystkich stopni i nie spełniają określonych
warunków dla osób kompetentnych, uważane są na swoich stanowiskach pracy za
elektrotechników-kierowników, o ile zdali po przeszkoleniu egzamin na uprawnienia
fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice w zakresie wykonywanych czynności.
§ 8
Technik rewizyjny
(1)
Technikiem
rewizyjnym może być tylko osoba, która ma uprawnienia fachowe uzyskane według
ustawy, jest posiadaczem ważnego zaświadczenia do przeprowadzania rewizji
urządzeń elektrycznych, jest osobą fachowo uprawnioną według § 7 oraz spełnia
warunek minimalnego zakresu praktyki fachowej według akapitu (2).
(2)
Minimalna
długość żądanego czasu trwania praktyki fachowej wykonywanej na urządzeniach elektrycznych
według ich zakresu i rodzaju do wykonywania czynności technika rewizyjnego to:
a)
4
lata dla zakresu oznaczonego przez inny przepis prawny (załącznik nr 3
rozporządzenia rządu nr 190/2023 Dz.U., o wydzielonych technicznych
urządzeniach elektrycznych i warunkach na zapewnienie ich bezpieczeństwa) jako
E1A i E2A,
b)
2
lata dla zakresu oznaczonego jako E3A,
c)
dla
zakresu oznaczonego jako E1B i E2B – 4 lata dla rodzaju A i 1 rok dla rodzaju
B,
d)
dla
zakresu oznaczonego jako E3B – 2 lata dla rodzaju A i 1 rok dla rodzaju
B.
§ 9
Szkolenie i egzamin na fachowe uprawnienia do wykonywania
czynności w elektrotechnice
(1)
Przedmiotem
szkolenia i egzaminu na fachowe uprawnienia do wykonywania czynności w
elektrotechnice są:
a)
znajomość
obowiązków wynikających z przepisów prawnych i innych przepisów do
zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy (ustawa nr 561/2004
Dz.U., ustawa szkolna, w brzmieniu późniejszych przepisów, ustawa nr 111/1998
Dz.U., o szkołach wyższych i o zmianie i uzupełnieniu ustaw kolejnych – ustawa
o szkołach wyższych, w brzmieniu późniejszych przepisów), mających związek
z czynnością na urządzeniach elektrycznych określonego rodzaju i napięcia,
które ma egzaminowana osoba wykonywać, ewentualnie kierować,
b)
wiedza
teoretyczna i praktyczna o udzielaniu pierwszej pomocy, zwłaszcza przy
porażeniach prądem elektrycznym,
c)
sposoby
postępowania robocze i technologiczne, polecenia dotyczące bezpieczeństwa i
ruchu, źródła i przyczyny ryzyka, które mają związek z czynnością na
urządzeniach elektrycznych określonego rodzaju i napięcia, które ma osoba egzaminowana
wykonywać, ewentualnie kierować,
d)
kolejne
zasadnicze okoliczności i informacje mające wpływ na bezpieczeństwo pracy i
ruchu podczas czynności na urządzeniach elektrycznych.
(2)
Egzamin
na fachowe uprawnienia do wykonywania czynności w elektrotechnice składa się
z dwóch części, czyli z:
a)
testu
pisemnego z minimalnie 10 pytaniami, i to w zakresie akapitu (1) litera a)
i b), oraz
b)
rozmowy
ustnej związanej z wynikiem testu, wskazującej ewentualne błędy poczynione w
teście, zawierającej pytania związane z problematyką zawodową według zakresu i
ukierunkowania fachowego osoby egzaminowanej oraz pytania dotyczące sposobów
postępowania i poleceń, a także kolejnych zasadniczych okoliczności i informacji,
przedstawionych w akapicie (1) pod literą c) i d).
(3)
Osoba
która pomyślnie zdała egzamin według akapitu (2), otrzyma dokument o pomyślnym
zdaniu egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice,
którego wzór znajduje się w załączniku nr 2 rozporządzenia.
(4)
Przewodniczący
komisji
a)
przygotowuje,
prowadzi i ocenia egzamin według akapitu (2),
b)
opracowuje
protokół z egzaminu według akapitu (2), który zawiera informacje o przebiegu
i treści egzaminu, ocenę egzaminu i podpisy wszystkich członków komisji egzaminacyjnej
oraz osoby egzaminowanej; wzór protokołu znajduje się w załączniku nr 3 tego
rozporządzenia,
c)
zapewni
przechowanie protokołu z egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności
w elektrotechnice przez okres co najmniej 6 lat i najdłużej przez okres 7 lat,
u osoby prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo, u której
egzamin przebiegał, oraz
d)
opracowuje
w imieniu osoby prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo, u
której egzamin przebiegał, dokument o pomyślnym zdaniu egzaminu na uprawnienia fachowe
w celu wykonywania czynności w elektrotechnice.
(5)
Przed
rozpoczęciem egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice
według akapitu (2) petent przedstawi przewodniczącemu komisji dokument zaświadczający:
a)
kwalifikację
fachową lub kwalifikację zawodową, i to w zakresie określonym przez dany
stopień uprawnienia fachowego, jeżeli dla tego stopnia uprawnienia fachowego
jest ten dokument wymagany, w oryginale lub w urzędowo uwierzytelnionej kopii,
b)
długość
okresu praktyki, którą należy okazać z potwierdzeniem pracodawcy lub przyjmuje się
z honorowym oświadczeniem osoby egzaminowanej, i to co najmniej na długość wymaganą
na dany stopień uprawnienia fachowego, jeżeli dla danego stopnia uprawnienia fachowego
jest ten dokument wymagany, oraz
c)
okoliczność,
że uprawnienie fachowe spełnia wymagania stawiane wykształceniu
elektrotechnicznemu, określone przez rozporządzenie, i to w przypadku, kiedy na
podstawie okazanego dokumentu potwierdzającego posiadane kwalifikacje nie
jest oczywiste, że chodzi o kwalifikacje
elektrotechniczne; zaświadczenie takie może wydać szkoła, która sporządziła
dokument o posiadanych kwalifikacjach lub Ministerstwo Szkolnictwa Młodzieży i
Sportu według innego przepisu prawnego (ustawa nr 561/2004 Dz.U., ustawa
szkolna, w brzmieniu późniejszych przepisów, ustawa nr 111/1998 Dz.U., o
szkołach wyższych i o zmianie i uzupełnieniu kolejnych ustaw – ustawa o
szkołach wyższych, w brzmieniu późniejszych przepisów).
(6)
Szkolenie
i egzamin na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności w elektrotechnice
w zakresie określonym w akapicie (1) pod literą c) mogą być zastąpione
potwierdzeniem wydanym przez odpowiedzialną osobę określonej osobie prawnej lub
osobie fizycznej, prowadzącej przedsiębiorstwo, stwierdzającym że dana osoba
bierze udział w tych szkoleniach, ukończonych weryfikacją wiedzy w regularnych
interwałach, określonych wewnętrznymi przepisami danej osoby prawnej lub osoby
fizycznej, prowadzącej przedsiębiorstwo. Wzór tego potwierdzenia jest przedstawiony
w załączniku nr 4 rozporządzenia.
§ 10
Postanowienia przejściowe
Zaświadczenie o
uprawnieniach fachowych w elektrotechnice wystawione przed dniem nabycia
skuteczności tego rozporządzenia są uważane za dokumenty o uprawnieniach fachowych
według tego rozporządzenia, przy czym:
a)
pracownik kompetentny i pracownik kompetentny do wykonywania samodzielnej
działalności są uważani za elektrotechnika według tego rozporządzenia,
natomiast
b) pracownik do zarządzania
działalnością, do zarządzania działalnością sposobem niestacjonarnym i do
kierowania ruchem jest uważany za elektrotechnika-kierownika według tego
rozporządzenia.
§ 11
Skuteczność
Rozporządzenie obowiązuje od dnia 01 lipca 2022 r.
Rozporządzenie rządu podpisali :
Prezes Rady Ministrów dr inż. Fiala,
Zastępca Prezesa Rady Ministrów i Minister pracy i spraw
socjalnych inż. Jurečka.
Załącznik nr 1
Wzór potwierdzenia według § 6 akapit 7
rozporządzenia rządu nr 194/2022 Dz.U.,
o wymaganiach na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności na urządzeniach
elektrycznych i uprawnienia fachowe w elektrotechnice
Osoba prawna lub
osoba fizyczna prowadząca przedsiębiorstwo:
z siedzibą / miejscem prowadzenia przedsiębiorstwa:
IČO (numer identyfikacyjny organizacji):
osoba odpowiedzialna:
Potwierdzamy, że na podstawie oceny i identyfikacji
ryzyka i w zgodności z obowiązującymi przepisami eksploatacji osoba
odpowiedzialna ustaliła, że dla niżej wymienionych czynności u pracodawcy ……
(osoby prawnej/osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo) …… może być
kwalifikacja fachowa według § 2 litera a) rozporządzenia rządu nr 194/2022
Dz.U. zastąpiona przez niżej wymienioną kwalifikację zawodową według § 2 litera
b) rozporządzenia rządu nr 194/2022 Dz.U., i osoby z wymienioną kwalifikacją
zawodową podczas niżej wyspecyfikowanych czynności na urządzeniach do 1 kV
prądu przemiennego lub 1,5 kV prądu stałego w obiektach bez niebezpieczeństwa
wybuchu mogą być przeszkolone i przeegzaminowane według rozporządzenia rządu nr
194/2022 Dz.U., i na podstawie pomyślnie zdanego egzaminu może im być wydany
dokument osoby kompetentnej w zakresie kwalifikacji fachowej i
z ograniczeniem do wykonywania wyłącznie niżej wymienionych czynności u
wyżej wymienionego pracodawcy.
Ustalona kwalifikacja zawodowa:
Wyznaczenie zakresu kwalifikacji fachowej według tego
potwierdzenia:
Spis osób, do których odnosi się to potwierdzenie: imię,
ewentualnie imiona i nazwisko, miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu,
data urodzenia
W ……, dnia ……
Podpis osoby odpowiedzialnej:
Podpis zastępcy statutowego osoby prawnej lub osoby
fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo:
Załącznik nr 2
Wzór dokumentu o zdaniu egzaminu na uprawnienia
fachowe
do wykonywania czynności w elektrotechnice
Numer ewidencyjny:
DOKUMENT O ZDANIU EGZAMINU na uprawnienia fachowe do
wykonywania czynności
w elektrotechnice
Imię, ewentualnie imiona i nazwisko:
data i miejsce urodzenia:
miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu:
kwalifikacja fachowa / kwalifikacja zawodowa:
długość okresu praktyki fachowej:
zdał(a) pomyślnie egzamin na uprawnienia fachowe do
wykonywania czynności w elektrotechnice, i to w zakresie (niepotrzebne
skreślić):
osoby kompetentnej do samodzielnej
działalności/osoby kompetentnej do kierowania
działalnością
Zakres kwalifikacji fachowej:
Wyznaczenie zakresu kwalifikacji fachowej:
W ……, dnia ……
Obowiązuje do:
Przewodniczący komisji egzaminacyjnej:
Imię, ewentualnie imiona i nazwisko:
jeżeli przewodniczącym komisji egzaminacyjnej jest
technik rewizyjny, zamieszcza się również numer oświadczenia technika
rewizyjnego:
podpis:
Osoba prawna lub osoba fizyczna prowadząca
przedsiębiorstwo, która osobę egzaminowaną wysłała do egzaminu na uprawnienia
fachowe:
Nazwa:
IČO (numer identyfikacyjny organizacji):
osoba odpowiedzialna:
podpis:
Załącznik nr 3
Wzór protokołu z
egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania czynności
w elektrotechnice
PROTOKÓŁ z egzaminu na uprawnienia fachowe do wykonywania
czynności
w elektrotechnice
Numer ewidencyjny:
imię, ewentualnie imiona i nazwisko:
data i miejsce urodzenia:
miejsce zamieszkania:
pracodawca:
wykształcenie:
praktyka:
Przedłożono potwierdzenie według załącznika nr 1
rozporządzenia rządu nr 194/2022 Dz.U., o wymaganiach na uprawnienia fachowe do
wykonywania czynności na urządzeniach elektrycznych i na fachowe uprawnienia w
elektrotechnice – TAK / NIE
Przedłożone potwierdzenie według załącznika nr 4
rozporządzenia rządu nr 194/2022 Dz.U., o wymaganiach na uprawnienia fachowe do
wykonywania czynności na urządzeniach elektrycznych i na fachowe uprawnienia w
elektrotechnice – TAK / NIE
wykonał w dniu dzisiejszym wyżej wymieniony
egzamin
Ocena egzaminu pisemnego: ZDAŁ / NIE ZDAŁ
Pytania na egzaminie ustnym:
Ocena:
1.
Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa
urządzeń elektrycznych: ZDAŁ / NIE ZDAŁ
2.
Przepisy bezpieczeństwa podczas czynności na
urządzeniach elektrycznych i w ich pobliżu: ZDAŁ / NIE ZDAŁ
3.
Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym
– ochronne środki bezpieczeństwa, zasady działania: ZDAŁ / NIE ZDAŁ
4.
Pierwsza pomoc przy porażeniu prądem
elektrycznym: ZDAŁ / NIE ZDAŁ
5.
ZDAŁ / NIE ZDAŁ
6.
ZDAŁ / NIE ZDAŁ
7.
ZDAŁ / NIE ZDAŁ
8.
ZDAŁ / NIE ZDAŁ
9.
ZDAŁ / NIE ZDAŁ
10. ZDAŁ /
NIE ZDAŁ
Ocena całościowa
egzaminu: ZDAŁ / NIE ZDAŁ dla:
Komisja egzaminacyjna:
Przewodniczący (imię,
ewentualnie imiona i nazwisko, numer oświadczenia technika rewizyjnego, jeżeli
przewodniczącym jest technik rewizyjny), podpis
1. członek komisji, podpis
2. członek komisji, podpis
Podpis egzaminowanego:
Data:
Załącznik nr 4
Wzór potwierdzenia o
udziale w szkoleniu w zakresie § 9 akapit 6 rozporządzenia rządu nr 194/2022
Dz.U., o wymaganiach na uprawnienie fachowe do wykonywania działalności na
urządzeniach elektrycznych i uprawnienie fachowe w elektrotechnice
Osoba prawna lub osoba fizyczna prowadząca
przedsiębiorstwo:
z siedzibą / miejscem prowadzenia przedsiębiorstwa:
IČO (numer identyfikacyjny organizacji):
osoba odpowiedzialna:
Potwierdzamy, że niżej wymienione osoby fizyczne są
zaznajomione z roboczymi
i technologicznymi sposobami postępowania, zasadami eksploatacji i
bezpieczeństwa, źródłami i przyczynami ryzyka, które mają związek z działalnością
na urządzeniach elektrycznych określonego rodzaju i napięcia, na którym mają
wymienione osoby działalność wykonywać. Ich wiedza w zakresie tego
potwierdzenia była sprawdzona i nie muszą być według § 9 akapit 6 rozporządzenia
rządu nr 194/2022 Dz. U. sprawdzane w ramach egzaminu na uprawnienia
fachowe.
Spis osób: imię, ewentualnie imiona i nazwisko, miejsce
zamieszkania lub miejsce stałego pobytu, data urodzenia, podpis
W ……, dnia ……
Podpis osoby odpowiedzialnej, pieczątka (osoby prawnej
lub osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo)