******************************************************************************************************************

Biuletyn Internetowy

Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich

w Republice Czeskiej

BIULETYN SEP – numer 53

 

Czeski Cieszyn

2 / 2024 r.

 

http://www.coexistentia.cz/SEP/index.html

 

******************************************************************************************************************

 

 

Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej działa od 1998 roku. Na zdjęciu uczestnicy spotkania z 20.10.2023 r., jakie odbyło się

 w Domu PZKO w Nawsiu. Gośćmi spotkania byli przewodniczący Oddziału Gliwickiego i Oddziału Bielsko-Bialskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich.

 

Obchody 70-lecia Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich – 22.9.2023 r.

 

Dnia 22.9.2023 r. odbyła się w auli Politechniki Śląskiej uroczystość z okazji 70-lecia utworzenia Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. W spotkaniu brali udział przedstawiciele władz samorządowych śląskich miast, kierownictwo Politechniki Śląskiej oraz działacze Zarządu Głównego Stowarzyszenia Elektryków Polskich i zaprzyjaźnionych oddziałów w Katowicach, Bielsku-Białej, Częstochowie, Opolu i Radomiu. Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej reprezentowali prezes kol. Tadeusz Toman i zastępca prezesa kol. Tadeusz Parzyk.

    Obchody jubileuszowe rozpoczęły się obiadem, na który zaprosił Prezes Oddziału Gliwickiego SEP kol. Marcin Fice. Po pysznym posiłku uczestnicy udali się do auli A615 Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej, gdzie rozpoczęła się uroczysta gala. W prezentacji okolicznościowej Prezes Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich przybliżył historię Oddziału. Omówił również dokonania poszczególnych jednostek organizacyjnych Oddziału i przedstawił plan pracy na przyszłość. Szczegóły można odnaleźć w wydanej na tę okoliczność publikacji „70 lat Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich”. Kolejne wydarzenia to słowa uznania i życzenia zaproszonych gości:

w imieniu JM Rektora Politechniki Śląskiej i swoim, Prorektor prof. dr hab. inż. Marek Pawełczyk,

w imieniu prezesa SEP Sławomira Cieślika i Zarządu Głównego SEP, wiceprezes Marek Grzywacz,

reprezentant Pani Prezydent Zabrza Małgorzaty Mańki-Szulik,

w imieniu prezydenta Bytomia Mariusza Wołosza, Sekretarz Miasta Mirosław Luks,

w imieniu Starosty Powiatu Gliwickiego Włodzimierza Gwiżdża, Naczelnik Wydziału Zarządzania Kryzysowego Starostwa, Izabela Czupryna,

w imieniu Dziekana Wydziału Elektrycznego, Prodziekan dr inż. Marcin Szczygieł,

dziekan Rady Prezesów SEP, kol. Waldemar Olczak,

przewodniczący Centralnej Komisji Historycznej SEP, kol. Piotr Szymczak.

prezes Oddziału Zagłębia Węglowego SEP w Katowicach, kol. Mariusz Saratowicz,

prezes Oddziału Częstochowskiego SEP, kol. Marek Gała,

prezes Oddziału Bielsko-Bialskiego SEP, kol. Rajmund Szostok,

prezes Oddziału Radomskiego SEP, kol. Marek Grzywacz,

prezes Oddziału Opolskiego SEP, kol. Ryszard Bieniak,

wiceprezes Rady Śląskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, kol. Józef Kluska,

prezes Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej, prof. Krzysztof Kluszczyński,

prezes Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej, kol. Tadeusz Toman.

Prezes Oddziału Gliwickiego SEP Marcin Fice z radością odebrał liczne wyrazy uznania, listy gratulacyjne, poetyckie, magiczne i naukowe życzenia oraz wspaniałe podarunki.

Kolejnym punktem uroczystości było wręczenie odznaczeń i medali.

    W następnej części gali Złoty Sponsor uroczystości, prezes firmy Energo-Complex zaprezentował profil działalności przedsiębiorstwa oraz przedstawił projekty realizowane przez jego firmę. Oficjalną część uroczystości zwieńczyły referaty okolicznościowe. Pierwsza prelekcja kol. prof. Jana Popczyka pt. „Transformacja Energetyczna a 70-lecie Oddziału Gliwickiego SEP” dotyczyła obrazu obecnej sytuacji Polski i świata w obliczu zbliżającego się kryzysu energetycznego. Z kolei kol. dr inż. Krzysztof Konopka wygłosił prelekcję na temat „Elektrotechnologie, Przemysł 4.0 i Elektrociepłownictwo w aspekcie Transformacji Energetycznej”.

 

 

Uroczystość Jubileuszu 70-lecia Oddziału Gliwickiego SEP

 

Następnie prezes kol. Marcin Fice zaprosił wszystkich na spotkanie koleżeńskie i uroczystą kolację.

Z archiwum OGl SEP:

 

Kol. Tadeusz Toman i kol. Marcin Fice podczas Jubileuszu 70-lecia Oddziału Gliwickiego SEP

 

Uroczyste spotkanie Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej w Nawsiu – 20.10.2023 r.

 

W piątek 20.10.2023 r. odbyło się w Domu PZKO w Nawsiu uroczyste spotkanie członków Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej (SEP), organizacji branżowej skupiającej elektryków-Polaków z Zaolzia. W spotkaniu wzięła udział delegacja Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich w składzie: przewodniczący kol. Tomasz Fice i sekretarz kol. Tomasz Kraszewski i przewodniczący Oddziału Bielsko-Bialskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich kol. Rajmund Szostok. Referat z okazji jubileuszu wygłosił przewodniczący SEP, kol. Tadeusz Toman.

    Artykuł o imprezie ukazał się w „Śląskich Wiadomościach Elektrycznych”, numer 6/2023: – Wybraliśmy się z wizytą do kolegów ze Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej. Do miejscowości Návsí udali się Marcin Fice i Tomasz Kraszewski, aby podtrzymywać tradycję i współpracę koleżeńską ze Stowarzyszeniem w Republice Czeskiej (SEP w RC). Do Návsí przyjechał również Rajmund Szostok – prezes Oddziału Bielsko-Bialskiego SEP. Dla kolegów z SEP w RC było to spotkanie sprawozdawcze dzięki czemu mogliśmy się dowiedzieć o działalności Stowarzyszenia. Kol. Tadeusz Toman, przewodniczący SEP w RC, przywitał gości, a następnie po wymianie uprzejmości i upominków, przedstawił podjęte w ostatnim czasie działania w Stowarzyszeniu. Warto dodać, że współpraca z naszym oddziałem zaowocowała tłumaczeniem wybranych czeskich aktów prawnych dotyczących uprawnień z pracą z urządzeniami i instalacjami elektrycznymi. Tłumaczenia powstały dzięki kol. Szymonowi Ciurze. Po części sprawozdawczej rozpoczęły się gwarne dyskusje o pracy elektryków w Czechach i Polsce, obowiązujących przepisach i konieczności posiadania świadectw kwalifikacyjnych. O działaniach SEP można poczytać na stronie internetowej: www.coexistentia.cz/SEP. Spotkanie zorganizowane było w Domu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego (PZKO). Budynek z zewnątrz niepozorny, ale wnętrze skrywało niezwykłą atmosferę pełną historii i kultury. Nastrajało to do wspomnień i opowieści o historii Polaków zamieszkujących tereny Zaolzia (Śląska Cieszyńskiego), regionu pełnego fascynujących wydarzeń i kulturowych amalgamatów. Wspomnienia te sięgały XIX w., choć najwięcej ciekawostek mogliśmy usłyszeć o czasach minionej epoki sowieckiej. Bardzo dziękujemy kolegom ze Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej za gościnę. Artykuł uzupełniły dwa zdjęcia.

 

Referat przedstawiony podczas uroczystego spotkania Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich (SEP) w Nawsiu – 20.10.2010 r.

 

Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej jest stowarzyszeniem obywatelskim, które grupuje Polaków z wykształceniem elektrotechnicznym, którzy są zainteresowani o podnoszenie swojej wiedzy w dziedzinie elektrotechniki. Stwarza warunki przekazywania informacji technicznych, naukowych i ekonomicznych w formie wykładów, szkoleń, wystaw, poradnictwa, działalności wydawniczej i tłumaczeniowej. Współpracuje z podobnymi organizacjami elektrotechnicznymi w Rzeczypospolitej Polskiej i Republice Czeskiej. Organizuje życie towarzyskie członków SEP. Spotkania i prelekcje przebiegają w siedzibie Emtestu w Czeskim Cieszynie na ulicy Hrabińskiej.

    Wykaz imprez od ostatniego uroczystego spotkania SEP, które odbyło się 5.4.2019 r. w siedzibie PZKO w Hawierzowie-Suchej przedstawia się następująco:

prelekcja Jana Bazgiera na temat zasilania trakcji elektrycznej – 21.6.2019 r.,

wycieczka na Kozubową, udział wzięły trzy osoby – 18.10.2019 r.,

spotkanie przedświąteczne SEP – 19.12.2019 r.,

udział w spotkaniu noworocznym Oddziału Gliwickiego SEP (13.1.2020 r.),

zebranie członkowskie SEP, uchwalono zmiany w statucie, które zaakceptował Sąd Wojewódzki, organem statutowym jest 3-osobowe gremium w składzie: Tadeusz Toman, Tomasz Stopa i Tadeusz Parzyk – 14.2.2020 r.,

w związku z pandemią COVID byliśmy zmuszeni ograniczyć działalność, przebiegały spotkania zarządu SEP – 21.5.2020 r., 17.12.2020 r.,

zebranie członkowskie SEP – 15.4.2021 r.,

spotkanie członkowskie z prelekcją Tomasza Stopy – 21.10.2021 r.,

prelekcja Bogusława Kalety „Matematyka – niezbędne narzędzie elektrotechniki” – 21.11.2021 r.,

udział w spotkaniu noworocznym Oddziału Gliwickiego SEP (31.1.2022 r.),

zebranie członkowskie, omawiano informacją o konieczności przedłużenia umowy nt. siedziby SEP w ZG PZKO, umowa nie była przedłużona – 17.2.2022 r.,

prelekcja Tadeusza Tomana na temat nowej ustawy 250/2022 r. – 19.5.2022 r.,

spotkanie członkowskie i zebranie zarządu SEP – 13.10.2022 r.,

zebranie członkowskie SEP – 8.12.2022 r.,

Tadeusz Toman wziął udział w spotkaniu noworocznym w Gliwicach – 17.1.2023 r.,

zebranie zarządu i spotkanie członkowskie SEP – 9.2.2023 r.,

spotkanie koleżeńskie członków SEP – 16.3.2023 r.,

zebranie zarządu i komisji rewizyjnej SEP – 21.9.2023 r.,

Tadeusz Toman i Tadeusz Parzyk wzięli udział w spotkaniu z okazji 75-lecia Oddziału Gliwickiego SEP – 22.9.2023 r.

Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w RC wydało 8 numerów Biuletynu Internetowego SEP – 45 (2029), 46 + 47 (2020 r.), 48 + 49 (2021 r.), 50 (2022 r.), 51 + 52 (2023 r.). Wydaliśmy również przepisy obowiązujące w Republice Czeskiej: ustawę nr 250 z 2021 roku i rozporządzenia rządu 190 i 194 z 2023 roku w języku polskim.

 

Zebranie członkowskie SEP – 11.1.2024 r.

 

W czwartek 11.1.2024 r. odbyło się w Czeskim Cieszynie zebranie zarządu Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej (SEP). W programie omówiono plan pracy SEP na 2024 rok oraz stan budżetu stowarzyszenia. Sprawozdanie finansowe za 2023 rok będzie przekazane do Urzędu Skarbowego w Karwinie. Głównym tematem obrad było przygotowanie delegacji na Spotkanie Noworoczne Stowarzyszenia Elektryków Polskich w Bielsku-Białej i Spotkanie Noworoczne Stowarzyszenia Elektryków Polskich w Gliwicach.

 

Spotkanie Noworoczne SEP w Bielsku-Białej – 19.1.2024 r.

 

Spotkanie odbyło się w Domu Przyjęć BARTEK na ulicy Kryształowej w Bielsku-Białej. Program spotkania był następujący: 1) przywitanie gości, 2) uroczysty obiad, 3) informacja o bieżącej działalności Oddziału Bielsko-Bialskiego SEP, 4) wystąpienia zaproszonych gości, 5) toast – życzenie noworoczne, 6) występ artystyczny, 7) poczęstunek, spotkanie koleżeńskie. Sprawozdanie z działalności oddziału przedstawił prezes Bielsko-Bialskiego Oddziału SEP, kol. Rajmund Szostok. Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej reprezentowali kol. Tadeusz Toman i kol. Władysław Drong. Podczas krótkiego wystąpienia przekazaliśmy naszym gościom życzenia noworoczne i podarunki „Kalendarz Śląski 2024“ i śpiewnik pieśni ludowych.

 

 

 Spotkanie Noworoczne SEP w Bielsku-Białej – sala obrad i program kulturalny

 

Spotkanie Noworoczne SEP w Gliwicach – 26.1.2024 r.

 

Spotkanie odbyło się w Domu Naczelnej Organizacji Technicznej na ulicy Górnych Wałów w Gliwicach. Program spotkania obejmował: powitanie, sprawozdanie z działalności, wystąpienia gości i program kulturalny. Niestety Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej nie mogło skorzystać z zaproszenia. Wysłaliśmy dla naszych gości podarunek – „Kalendarz Śląski 2024“.

 

Instalacja elektryczna dotycząca urządzeń elektrycznych wysokiego napięcia (nad 1 kV AC)

 

W Republice Czeskiej obowiązują europejskie normy techniczne z niektórymi dodatkami narodowymi. Spełnienie norm technicznych jest wymagane u nowych instalacji. Dla starych, zainstalowanych według poprzednich przepisów, możliwe są odstępstwa, jednak wymagania norm stanowią minimalne warunki bezpieczeństwa.

Obowiązują następujące normy techniczne:

Norma techniczna

System

Tekst normy

ČSN 33 3201

33 3201

Urządzenia elektryczne powyżej AC 1 kV – Elektrická instalace nad AC 1 kV (11/2002)

ČSN EN 61936-1

33 3201

Urządzenia elektryczne powyżej AC 1 kV – Część 1: Podstawowe wymagania – Elektrická instalace nad AC 1 kV – Část 1: Všeobecná pravidla (12/2011)

ČSN EN 50522

33 3201

Uziemianie urządzeń elektrycznych powyżej AC 1 kV – Uzemňování elektrických instalací nad 1 kV (12/2011)

ČSN EN 61243-1

35 9724

Prace pod napięciem, próbnik napięcia – Część 1: Typu pojemnościowego dla użycia przy napięciu zmiennym powyżej 1 kV – Práce pod napětím, zkoušečky napětí – Část 1: Kapacitního typu pro použití při střídavém napětí nad 1 kV (01/2006)

ČSN EN 50341-1 ed.2

33 3300

Przewody do linii napowietrznych powyżej AC 1 kV – Część 1: Ogólne wymagania – Wspólne specyfikacje – Elektrická venkovní vedení s napětím nad AC 1 kV – Část 1: Obecné požadavky – Společná specifikace (11/2013)

ČSN EN 50110-1 ed.3

33 3100

Obsługa i praca na urządzeniach elektrycznych – Część 1: Ogólne wymagania – Obsluha a práce na elektrických zařízeních – Část 1: Obecné požadavky (05/2015)

ČSN EN 60076-7

35 1001

Transformatory mocy – Część 7: Instrukcja do odciążania olejowego transformatora mocy – Výkonové transformátory – Část 7: Směrnice pro zatěžování olejových výkonových transformátorů (04/2007)

ČSN EN 60076-11

35 1001

Transformatory mocy – Część 11: Transformatory powietrzne – Výkonové transformátory – Část 11: Suché transformátory (03/2005)

ČSN EN 62271-1

35 4205

Wysokonapięciowe urządzenia przyłączeniowe i sterowania – Część 1: Wspólne instrukcje – Vysokonapěťová spínací a řídicí zařízení – Část 1: Společná ustanovení (07/2009)

ČSN EN 62271-1 ed.2

35 4205

Wysokonapięciowe urządzenia przyłączeniowe i sterowania – Część 1: Wspólne instrukcje dla przełącznic i urządzeń sterowania prądu zmiennego – Vysokonapěťová spínací a řídicí zařízení – Část 1: Společná ustanovení pro spínací a řídicí zařízení střídavého proudu (03/2018)

ČSN EN 62271-103

35 4205

Wysokonapięciowe urządzenia przyłączeniowe i sterowania – Część 103: Przełącznice dla prądu zmiennego powyżej 1 kV do 52 kV włącznie – Vysokonapěťová spínací a řídicí zařízení – Část 103: Spínače pro jmenovitá napětí nad 1 kV do 52 kV včetně (03/2017)

ČSN EN 60271-200

35 7181

Wysokonapięciowe urządzenia przyłączeniowe i sterowania – Część 200: Rozdzielnice z metalową osłoną na prąd zmienny dla napięć znamionowych powyżej 1 kV do 52 kV włącznie – Vysokonapěťová spínací a řídicí zařízení – Část 200: Kovově kryté rozvaděče na střídavý proud pro jmenovitá napětí nad 1 kV do 52 kV včetně (06/2012)

ČSN EN 60271-202

35 7616

Wysokonapięciowe urządzenia przyłączeniowe i sterowania – Część 202: Transformatory blokowe VN/NN – Vysokonapěťová spínací a řídicí zařízení – Část 202: Blokové transformátory VN/NN (04/2014)

Opracował Tadeusz Toman

 

Przewody uziemiające w energetyce

 

Przewód uziemiający jest najbardziej narażonym elementem układu uziemiającego. Przechodząc z powietrza do ziemi, jest szczególnie narażony na korozję – przede wszystkim w części podziemnej tuż przy granicy środowisk powietrze-ziemia. W części napowietrznej w skrajnych przypadkach może być narażony na uszkodzenia mechaniczne. A ponieważ stanowi bezpośrednie połączenie uziemianej instalacji z układem przewodów w ziemi to może przewodzić prądy zwarciowe lub prądy pioruna o bardzo dużej wartości. Do ochrony przewodów uziemiających przed skutkami korozji należy stosować rękawy ochronne na odcinku przejścia z powietrza do ziemi, na przykład na odcinku 30 cm w części nadziemnej i 50 cm w części podziemnej. Do uzyskania odpowiedniej zdolności odprowadzania prądów zwarciowych przewody uziemiające powinny charakteryzować się odpowiednim przekrojem.

    Minimalne wymiary przewodów do budowy uziemień zależne są od zastosowanego materiału i określone w normach technicznych, na przykład EN 50522 (Uziemienie instalacji elektroenergetycznych prądu przemiennego o napięciu wyższym niż 1 kV). Bardziej szczegółowe zapisy są w EN 62305-3 (Ochrona odgromowa – Część 3: Uszkodzenia fizyczne obiektów i zagrożenie życia), EN 62361-2 (Elementy urządzenia piorunochronnego – Część 2: Wymagania dotyczące przewodów i uziomów) i EN 62361-1 (Elementy urządzenia piorunochronnego – Część 1: Wymagania dotyczące elementów połączeniowych). Zgodnie z wyżej wymienionymi normami przewody uziemiające powinny być wykonane z następujących materiałów: a) miedzi Cu o przekroju 50 mm2, b) stali pomiedziowanej StCu – 50 mm2, c) stali ocynkowanej ogniowo StZn – 90 mm2 lub d) stali nierdzewnej StSt – 100 mm2.

    W praktyce, szczególnie w obiektach energetycznych, stosowane są najczęściej przewody o znacznie większych przekrojach. Grupy energetyczne posiadają własne wytyczne do projektowania i budowy układów uziemiających. Najpopularniejszym rozmiarem dla przewodów stalowych z powłokami ochronnymi jest obecnie 30x5 mm, a zatem przekrój 150 mm2, który jest niemal dwukrotnie większy niż minimalny wymagany przez normy. Na stacjach elektroenergetycznych mogą być wymagane jeszcze większe przekroje ze względu na spodziewane prądy zwarciowe.

 

Ochrona od porażeń w instalacjach elektrycznych

 

Artykuł omawia wymagania stawiane przewodom ochronnym PE i przewodom ochronnym wyrównawczym. Każdy obwód instalacji elektrycznych i oświetleniowych powinien być wyposażony w przewód ochronny PE, który podłączony będzie do zacisku uziemiającego.

    W instalacjach elektrycznych należy stosować oddzielny przewód ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych. Wymóg ten oznacza, że nawet w obwodach, które zasilają odbiorniki o izolacji podwójnej lub wzmocnionej poprzez gniazda wtykowe, czy przyłączane bezpośrednio, na przykład oprawy oświetleniowe, należy prowadzić przewód ochronny do odbiorników, mimo że go nie podłączamy bezpośrednio do gniazda czy odbiornika. W instalacjach elektrycznych nie należy stosować układu sieci TN-C.

     Definicje dotyczące przewodów ochronnych, podane w normie ČSN 33 2000-5-54 (EN 60364-5-54) – Instalacje elektryczne niskiego napięcia, Część 5-54: Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego, uziemienia, przewody ochronne i przewody połączeń ochronnych, są następujące: przewód ochronny – przewód przeznaczony do celów bezpieczeństwa, na przykład do ochrony przed porażeniem elektrycznym, przewód ochronny wyrównawczy – przewód ochronny przeznaczony do połączenia ekwipotencjalnego ochronnego. Izolacja żyły przewodu ochronnego PE powinna mieć kolor żółto-zielony.

    Wymagania dla przewodów ochronnych PE zgodnie z podaną normą są następujące: Przekrój każdego przewodu ochronnego powinien spełniać warunki samoczynnego wyłączenia zasilania wymagane według ČSN 33 2000-4-41 (EN 60364-4-41) i przewód ten powinien wytrzymać spodziewany prąd zwarciowy. Przekrój przewodu ochronnego powinien być albo obliczany zgodnie z 543.1.2 danej normy albo dobrany zgodnie z tablicą 54.3 danej normy. W innym wypadku powinny być wzięte pod uwagę wymagania podane w 54.1.3 danej normy.

 

Minimalny przekrój odpowiadającego przewodu ochronnego (mm2)

Przekrój przewodów fazowych S (mm2)

Jeżeli przewód ochronny jest z tego samego materiału co przewód fazowy (mm2)

Jeżeli przewód ochronny nie jest z tego samego materiału co przewód fazowy (mm2)

S < = 16

S

k1 / k2 x S

16 < S < = 35

16

k1 / k2 x 16

S < = 35

S / 2

k1 / k2 x S / S

k1 jest wartością k dla przewodu fazowego, otrzymaną według załącznika A normy ČSN 33 2000-4-43 (EN 384-4.43), tablica 43A, zgodnie z rodzajem materiału przewodu oraz izolacji,

k2 jest wartością k dla przewodu ochronnego, dobranego odpowiednio według tablic od A54.2 do A54.6.

    Bez względu na wyniki podane w normie lub wyniki obliczeń, przekrój poprzeczny przewodu / żyły ochronnej PE nie może być mniejszy niż: 2,5 mm2 miedź / 16 mm2 aluminium w przypadku stosowania ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi, 4,0 mm2 miedź / 16 mm2 aluminium w przypadku niestosowania ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi. Norma ČSN EN 33 2000-5-54 dopuszcza stosowanie przewodu ochronnego wspólnego dla dwóch lub więcej obwodów pod warunkiem spełnienia określonych wymagań.

    Przewody ochronne mogą składać się z: a) żył w przewodach wielożyłowych, b) izolowanych lub gołych przewodów prowadzonych we wspólnej osłonie z przewodami fazowymi, c) ułożonych na stałe przewodów gołych lub izolowanych, d) metalowych powłok kabli, ekranów kabli, pancerzy kabli, przewodów plecionych, przewodów koncentrycznych, metalowych rur instalacyjnych, podlegającym warunkom ustalonym w normie.

    Według podanej normy następujące części metalowe nie są dopuszczone do stosowania jako przewód ochronny lub jako przewody ochronne wyrównawcze: a) metalowe rury wodociągowe, b) rury zawierające łatwopalne gazy lub płyny, c) części konstrukcyjne narażone na naprężenia mechaniczne w czasie normalnej pracy, d) giętkie lub sprężyste metalowe kanały, chyba że są zaprojektowane do tych celów, e) giętkie części metalowe, elementy podtrzymujące oprzewodowania, f) korytka instalacyjne i drabinki instalacyjne. Aby ochrona od porażeń przez samoczynne wyłączenie zasilania była skuteczna, wymagana jest ciągłość przewodów ochronnych.

    Przekrój przewodów ochronnych wyrównawczych, które są przeznaczone do ochronnego połączenia ekwipotencjalnego, zgodnie z ČSN 33 2000-4-41, i które są połączone z głównym zaciskiem uziemiającym, nie powinien być mniejszy niż: 6 mm2 miedź, lub 16 mm2 aluminium, lub 50 mm2 stal.

    Przewód ochronny wyrównawczy łączący dwie części przewodzące dostępne powinien mieć przewodność nie mniejszą niż przewód ochronny o mniejszym przekroju, przyłączony do części przewodzących dostępnych.

    Prawidłowy dobór przewodów ochronnych i przewodów ochronnych wyrównawczych wpływa na bezpieczeństwo instalacji elektrycznych, szczególnie na ochronę od porażeń. Niestety zarówno projektanci jak i monterzy popełniają błędy przy doborze i montażu tych przewodów, czego przyczyną między innymi jest nieznajomość przepisów i norm.

 

Dokumentacja techniczna – symbol oznakowania CE

 

Każdego producenta prawo obliguje do przygotowania dokumentacji technicznej przed wprowadzeniem produktu do obrotu. Należy zapewnić dostępność dokumentacji technicznej dla organów państwowej inspekcji pracy i po wprowadzeniu produktu do obrotu przechowywać dokumentację techniczną przez 10 lat od daty wprowadzenia produktu do obrotu. Dokumentacja techniczna jest niezbędna, aby wykazać, że produkt spełnia zasadnicze wymagania oraz uzasadnić i umotywować w ten sposób deklarację zgodności Unii Europejskiej. Dokumentacja jest również niezbędna, aby produkt można było opatrzyć oznakowaniem CE.

    Dokumentacja techniczna powinna zawierać co najmniej: a) nazwę i adres producenta lub jego upoważnionych przedstawicieli, b) krótki opis produktu, c) sposób identyfikacji produktu, na przykład numer seryjny, d) nazwy i adresy zakładów uczestniczących w projektowaniu i produkcji produktu, e) nazwę i adres notyfikowanej jednostki zaangażowanej w ocenę zgodności produktu, f) informację o przeprowadzonej procedurze oceny zgodności, g) deklarację zgodności Unii Europejskiej, h) etykietę i instrukcję używania, i) informację o odpowiednich przepisach prawnych, z którymi produkt jest zgodny, j) wskazanie norm technicznych, z którymi produkt jest zgodny, k) wyniki testów.

    Oznakowanie CE jest potwierdzeniem spełnienia wymagań wszystkich mających zastosowanie dyrektyw. Poprzez umieszczenie tego oznakowania na wyrobie producent wskazuje, że produkt spełnia mające zastosowanie wymagania wynikające niekiedy z kilku dyrektyw. Należy pamiętać, że CE nie jest znakiem zgodności z normą, ani znakiem bezpieczeństwa, ani znakiem jakości. Kontrola przez państwową inspekcję pracy jest podejmowana wyrywkowo, gdy wyrób już jest umieszczony na rynku. Kontrole dzielą się na planowe oraz podejmowane na skutek sygnału otrzymanego od konsumentów, konkurentów lub organizacji branżowej.

 

 

Rys. Symbol oznakowania CE

 

Śledzenie wzroku na podstawie obrazu z kamery – projekt algorytmów i ich porównanie

 

Miesięcznik „INPE“ nr 285/2023 zamieścił artykuł Marcela Siwiela i inż. Jana Wyrwicza z Wydziału Elektrycznego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie na temat algorytmu wyszukującego pozycję źrenicy względem oka na podstawie przesyłanej na żywo informacji wizualnej.

    Komputerowe metody śledzenia wzroku nie są niczym nowym dla współczesnej technologii informatycznej Rozwój technologii śledzenia wzroku ma także stronę praktyczną, a przedsiębiorstwa wykorzystują je do celów komercyjnych. Pierwsze eye-trackery powstały w XIX wieku – jeszcze przed erą współczesnych komputerów. Wraz z postępującą rewolucją informatyczną badania kierunku spojrzenia przeprowadzano przy użyciu nakładanych na głowę urządzeń wykrywających pozycję źrenicy ochotnika. Metody te mają jednak ograniczone zastosowanie z uwagi na potrzebę założenia urządzenia na głowę badanego, które krępuje jego ruchy i wpływa na wynik badań. Dlatego obecnie przeprowadza się dokładne zbieranie danych metodami nieinwazyjnymi.

    Zasada działania algorytmu opiera się na wielostopniowym procesie analizy obrazu w poszukiwaniu obiektów o coraz wyższym stopniu szczegółowości. Na początku algorytm próbuje znaleźć pozycje twarzy oraz w jej obrębie oczu, korzystając z kaskady Haara. Następnie, dzięki segmentacji kolorów, obraz jest przekształcany, co skutkuje małymi zmianami, gdy pojawi się różnica jasności. Kolejno obraz jest wyszarzany i poddawany binaryzacji. Wymierzony kierunek spojrzenia zależny jest od pozycji źrenicy w przestrzeni oka. W celu jego znalezienia, wykryte oko algorytm dzieli na dziewięć części (rys.1), korespondujących z rejonami, w których pojawić się może źrenica.

    Algorytm zakładający stałą kolejność sprawdzanych rejonów może okazać się jednak nieefektywny, gdyż w każdej interakcji jego działania program musiałby sprawdzać po kolei każdy segment obrazu do momentu znalezienia źrenicy. W tym celu zastosowano jego optymalizację, bazującą na prawdopodobieństwie wystąpienia źrenicy w danym obszarze. Jest ono wyliczane na podstawie jego wcześniejszej pozycji. Zamiast prostej dwupętlowej konfiguracji poszukiwań, o takiej kolejności przeszukiwanych rejonów, algorytm nadaje priorytet miejscom, w których źrenica pojawia się najczęściej. Zakłada przy tym takie samo prawdopodobieństwo wystąpienia źrenicy w każdym z rejonów oka. Wraz z kolejnymi interakcjami, nadaje coraz większą wagę każdemu z obszarów, w których badany umieścił swój wzrok. Następnie, korzystając z tych parametrów, modyfikuje kolejność poszukiwań, tak aby na początku sprawdzać miejsca, w których źrenica pojawiła się już wcześniej (rys.2).

    W toku działania programu poprawnie rozpoznanych zostało ok. 95% klatek. Najlepiej algorytm sprawdzał się w identyfikowaniu pozycji źrenicy znajdującej się pośrodku oka. Najgorzej radził sobie natomiast próbując rozpoznać pozycję oka przy spoglądaniu w dół gdzie skuteczność algorytmu wyniosła ok. 80%.

    W celu sprawdzenia działania programu został on przetestowany na stanowisku złożonym z komputera PC i kamery internetowej, pobierając obraz na żywo. Dla wariantu algorytmu nie biorącego pod uwagę prawdopodobieństwa wystąpienia źrenicy w danym miejscu, średni czas potrzebny na lokalizację jej umiejscowienia wyniósł t = 0,12 s Gwarantuje to odświeżanie pozycji źrenicy średnio osiem razy na sekundę. W przypadku zastosowania wariantu, biorącego pod uwagę wcześniejszy kierunek spojrzenia badanego, czas obliczania jednej interakcji spadł do t = 0,03 s Wzrost wydajności tego stopnia pozwala na płynne działanie algorytmu pracy z kamerami o częstotliwości odświeżania wynoszącej nawet 60 Hz.

 

 

Rys. 1. Rejony klasyfikacyjne dla pozycji źrenicy

 

 

Rys 2. Kolejność poszukiwań oraz zakładane prawdopodobieństwo wystąpienia źrenicy. 

Po lewej: w momencie uruchomienia algorytmu, 

po prawej: w czasie jego trwania, gdy badany przez znaczną jego część spoglądał w lewo i na wprost

 

Bezpieczeństwo podczas projektowania medycznych urządzeń elektrycznych

 

Projektując współczesne urządzenia medyczne należy przede wszystkim zwrócić uwagę na kilka czynników: kompetencje inżynierskie, wiedzę medyczną, a co najważniejsze: bezpieczeństwo i ergonomię pracy pacjenta i lekarza. Jeśli personel pracujący z osobą badaną lub rehabilitowaną nie będzie miał zapewnionego bezpieczeństwa, wówczas może dojść do uszczerbku na zdrowiu nie tylko rekonwalescenta, ale również osób sprawujących nad nim opiekę podczas pobytu w placówce zdrowia. Wiele urządzeń medycznych działa z wykorzystaniem energii elektrycznej, która jest niezbędna do ich prawidłowego funkcjonowania. Należy jednak zwrócić uwagę, że w obliczu źle zaprojektowanego i zbudowanego urządzenia może dojść do niepożądanych skutków wywołujących uszczerbek na zdrowiu.

    Artykuł na ten temat zamieścił „INPE – miesięcznik SEP“, numer 286-287/2023 r.  Autorami artykułu są Michał Cichowicz i Piotr Strobejko ze Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Marlena Cichowicz-Szatkowska ze Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze i Iwo Stopa z Instytutu Nauk Prawnych, Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego. Prezentujemy obszerne fragmenty tego artykułu.

    Coraz więcej aparatów medycznych wymaga wyposażenia w dostęp do źródła energii elektrycznej. Należą do nich np.: rozruszniki serca, protezy biomechaniczne, egzoszkielety, sprzęt medyczny do wykonywania zabiegów rehabilitacyjnych, sprzęt medyczny do przeprowadzania badań np. tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, ultrasonografii, elektrokardiogramu, czy roboty medyczne do przeprowadzania trudnych zabiegów operacyjnych. Należy się zastanowić, czy każde z przytoczonych urządzeń jest urządzeniem bezpiecznym, czyli zapewniającym bezpieczeństwo pacjentowi i lekarzowi. Zgodnie z normą IEC 60601 medyczne urządzenie elektryczne to urządzenie elektryczne przeznaczone do leczenia, monitorowania lub diagnozy pacjentów, zasilane przez nie więcej niż jedno złącze zasilające, które nie musi wchodzić w styczność fizyczną lub elektryczną z pacjentem lub przesyłać energię do lub od pacjenta. Urządzenia tego typu wyposażone są często w medyczne systemy elektroniczne, które także zdefiniowano w normie IEC 60601 jako przyłącze sprzętu w ramach którego co najmniej jedna część jest sklasyfikowana jako elektryczne urządzenie medyczne, które według wskazań producenta ma być połączone przy pomocy złącza funkcjonalnego lub wielogniazdowego rozgałęźnika.

    Norma IEC 60601 zawiera nie tylko definicje związane z elektrycznym sprzętem medycznym. Opisane są w niej przede wszystkim kryteria projektowe dla produkcji urządzeń medycznych bezpiecznych pod kątem mechanicznym i elektrycznym, a co najważniejsze – projektant tego typu urządzeń zostaje obciążony koniecznością zrozumienia redukcji ryzyka dla osoby korzystającej z tego urządzenia. Do takich osób należą zarówno pacjent jak i użytkownik, czyli osoba inna niż pacjent, np. lekarz, fizjoterapeuta, pielęgniarka, itp.

    Wiele problemów występuje w oparciu o niewłaściwe podejście do rozwiązania problemu. W 2018 roku Matthew B. Boyd przeprowadził badanie opisujące, dlaczego urządzenia medyczne zawodzą. W wyniku tego badania wykazano, że ok. 75 % przedsiębiorstw zajmujących się sprzętem medycznym zawodzi, ponieważ projekty realizowane są przez niekompetentne zespoły osobowe. Nie jest możliwe, aby specjalistyczny sprzęt został zaprojektowany tylko przez inżynierów lub tylko przez osoby ze sektora medycznego, ponieważ każdy z tych sektorów wzajemnie się uzupełnia. Kolejnym problemem są nieprzeprowadzone lub niewłaściwie przeprowadzone testy urządzeń medycznych, które wchodzą na rynek. Badania powinny być przeprowadzane w ośrodkach, które wykonują ekspertyzy urządzeń medycznych od wielu lat, co daje pewnego rodzaju gwarancję, że urządzenie będzie bezpieczne, gdyż przeszło rygorystyczne testy. Należy również zwrócić uwagę na materiał wykonania urządzeń. Wielu producentów często redukuje koszty produkcji sprzętu stosując gorszej jakości materiały i zwracając uwagę jednocześnie na sprzedaż. Ponadto przedsiębiorcy rzadko decydują się na kontrolę jakości urządzeń sprzętu medycznego. Nie zawsze jednak winny wszystkiemu jest producent sprzętu. Zdarza się, że problem występuje po stronie użytkownika, gdy ten np. wykorzystuje podczas pracy dodatkowe komponenty, które nie są zgodne ze zaleceniami producenta. Powinno się stosować dedykowane elementy wymienne dla danego urządzenia, o których mówi jego producent, gdyż nieodpowiednie komponenty mogą spowodować niepożądane skutki w wyniku pracy z urządzeniem medycznym. Należy również zwrócić uwagę na okresy przeglądu urządzeń medycznych, aby specjalistyczny serwis wykonał niezbędne kontrole lub naprawy w koniecznych okresach przewidzianych przez producenta. Ostatnim istotnym czynnikiem są urządzenia i akcesoria jednorazowego użytku, które użytkownicy lub pacjenci wykorzystują wielokrotnie.

    IEC 60601-1 zawiera wymagania ogólne dotyczące bezpieczeństwa podstawowego oraz funkcjonowania zasadniczego takich urządzeń. Normy tej jednak nie wolno stosować do urządzeń do diagnostyki in vitro (IEC 61010), wszczepianych implantów medycznych (ISO 14708) oraz rurociągów gazów medycznych (ISO 7396-1). Regulacje ogólne znajdujące się w normie IEC 60601-1 dotyczą: izolacji elektrycznej – urządzenia medyczne powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby izolować pacjentów i personel medyczny od niebezpiecznych źródeł energii elektrycznej. Izolacja może być osiągnięta poprzez stosowanie odpowiednich materiałów, układów izolacyjnych i oznaczeń, ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym – standard IEC 60601 wymaga zastosowania różnych środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, takich jak podwójna izolacja, izolacja wzmocniona, układy odłączania niesprawnych części i różnicowe układy ochronne RCD, odporności na zakłócenia elektromagnetyczne – urządzenia medyczne powinny być odporne na zakłócenia elektromagnetyczne, takie jak fale radiowe, pola elektromagnetyczne czy wyładowania elektrostatyczne. Wymaga się stosowania odpowiednich układów ekranowania, filtrów oraz procedur testowych, aby zapewnić, że urządzenia nie będą zakłócać innych systemów ani nie będą podatne na zakłócenia zewnętrzne, wytrzymałości na warunki środowiskowe – urządzenia medyczne powinny być tak projektowane, aby wytrzymać określone warunki środowiskowe, takie jak temperatura, wilgotność, wibracje czy wstrząsy. Standard IEC 60601 określa wymagania dotyczące tych warunków oraz przeprowadzania odpowiednich testów wytrzymałościowych, bezpieczeństwo użytkowania – urządzenia medyczne powinny być ergonomiczne i bezpieczne w użytkowaniu. Standard IEC 60601 określa wymagania dotyczące etykietowania, instrukcji obsługi, zabezpieczeń przed niezamierzoną zmianą ustawień oraz odpowiedniego oznakowania elementów interaktywnych.

    Istotne jest także przestrzeganie przepisów i regulacji związanych z tego typu urządzeniami, które występują lokalnie w danym kraju lub regionie. Przytoczone w artykule problemy pokazują tylko częściowe ujęcie problemów, z jakimi zmaga się współczesny rynek elektryczny sprzętu medycznego. 

 

Wpływ dwutlenku węgla ze spalania kopalin energetycznych na ocieplanie klimatu

 

– artykuł na ten temat zamieściły „Śląskie Wiadomości Elektryczne“ 6/2023 autorstwa dr hab. Inż. Stefana Gierlotki z Polskiego Komitetu Bezpieczeństwa w Elektryce SEP. Autor przedstawia w nim czynniki, które wpływają na efekt cieplarniany.

    Klimat jest zjawiskiem niestabilnym i zawsze ulegał naturalnym zmianom. Zmiany klimatu, jego ocieplenia i oziębienia, to procesy całkowicie naturalne. Na przykład przed trzystu laty klimat w Europie był surowszy niż obecnie. Były również czasy, w których było cieplej niż dzisiaj. Obecnie ustalenie przyczyn ocieplenia klimatu nie jest tak oczywiste. Ekolodzy za ocieplenie klimatu obwiniają energetykę spalającą węgiel, podczas którego to procesu wytwarza się dwutlenek węgla.

    Krótkofalowe promieniowanie słoneczne, docierające do Ziemi, odbija się od atmosfery i powierzchni litosfery. Pozostała jego część jest pochłaniana przez Ziemię, a następnie wysyłana z powrotem do atmosfery w postaci ciepła, czyli promieniowania podczerwonego. Niektóre gazy występujące w troposferze odbijają jednak z powrotem część tego promieniowania, co prowadzi do powstania efektu cieplarnianego. Proces ten nazywany jest szklarniowym, gdyż odbijające promieniowanie gazy zachowują się jak szyba w szklarni. Do gazów cieplarnianych zatrzymujących promieniowanie podczerwone w troposferze zalicza się parę wodną, dwutlenek węgla, metan, freony i ozon. Dwutlenek węgla, najważniejszy gaz cieplarniany, powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych, erupcji wulkanicznych oraz oddychania tlenowego. Wpływ na efekt cieplarniany ma też wycinanie lasów. Zmniejszenie powierzchni zadrzewionej wywołuje bowiem spadek objętości tlenu, wydzielanego do atmosfery w procesie fotosyntezy.

    Spalane kopaliny energetyczne mają różną procentową zawartość pierwiastka węgla. Węgiel brunatny zawiera go tylko 65-78 %, a jego zawartość w węglu kamiennym wynosi 78-92 %. Przyjmując jako wartość średnią 78 % węgla pierwiastkowego i mnożąc ją przez wielkość światowego wydobycia w ciągu roku, w wyniku otrzymuje się masę spalanego węgla pierwiastkowego. Przykładowo, światowa produkcja węgla energetycznego w 2019 roku wyniosła 8,1 mld Mg, co po przeliczeniu daje roczną produkcję czystego pierwiastka węgla w ilości 6,2 mld Mg.

    Ropa naftowa składa się z węglowodorów o długich łańcuchach węglowych, gdzie na jeden atom węgla przypadają średnio dwa atomy wodoru. Uwzględniając, że masa atomowa węgla wynosi 12, a masa atomowa wodoru 1, można stwierdzić, że 12/14 masy wydobytej ropy naftowej stanowi węgiel pierwiastkowy. Przeliczając roczne wydobycie ropy naftowej np. z 2019 roku, wynoszące ok. 4,473 mld Mg, otrzymuje się wielkość spalonego węgla pierwiastkowego w ok. 3,7 mld. Mg. Z kolei głównym składnikiem gazu ziemnego jest metan, którego cząsteczka zbudowana jest z jednego czystego atomu węgla i czterech atomów wodoru. Zawartość węgla w gazie ziemnym wynosi zatem w przybliżeniu 12/16. Biorąc pod uwagę, że metr sześcienny metanu ma masę 0,71 kg, a roczne wydobycie gazu wynosiło np. w 2019 roku 3,8 mld m3, to dawało masę 2,6 mld Mg gazu ziemnego, w tym ok. 1,9 mld Mg spalonego pierwiastka węgla.

    Z rozważań wynika, że działalność człowieka powoduje spalanie w ciągu roku 11,9 mld Mg węgla pierwiastkowego. W wyniku procesów spalania powstaje przede wszystkim dwutlenek węgla. Każda cząsteczka dwutlenku węgla składa się z jednego atomu węgla oraz dwóch atomów tlenu, z których każdy ma masę atomową równą 16. Ponieważ masa atomowa cząsteczki dwutlenku węgla wynosi 44, to znaczy, że masa emitowanego do atmosfery dwutlenku węgla jest 44/12 razy większa od masy spalonego węgla. Z przyjętych powyżej danych wynika, że rocznie produkujemy około 43,6 mld Mg dwutlenku węgla. Czy taka wartość rocznej emisji dwutlenku węgla do atmosfery z paliw kopalnych może mieć wpływ na zmiany klimatu na Ziemi?

    Największym źródłem emisji CO2 do atmosfery stanowią procesy wulkaniczne. Wybuchy dużych wulkanów (Tambora w 1815 r., Krakatau w 1883 r. w Indonezji, aktywny do dziś, Święta Helena w 1850 r.) są w stanie wyemitować do atmosfery dziesiątki milionów ton CO2 oraz ogromne ilości pyłów. Jeżeli porówna się wartość 100 mld Mg dwutlenku węgla wyrzuconego podczas erupcji tylko jednego wulkanu Krakatau z 43,6 mld Mg tego gazu wytwarzanego co roku w wyniku spalania paliw kopalnych przez człowieka, to widać, że wybuch tego wulkanu jest równoważny z ponad dwoma latami emisji przemysłowej dwutlenku węgla na obecnym poziomie. Wynika stąd wniosek, że udział wulkanów w światowej produkcji dwutlenku węgla jest istotny i nie może być pominięty w analizach wpływu dwutlenku węgla na środowisko.

    W rozważaniach nad wpływem różnych gazów na efekt cieplarniany pomija się znaczenie pary wodnej, która jest czynnikiem bardziej efektywnym niż pozostałe gazy cieplarniane. Przyjmuje się, że para wodna ma 70 % udział w efekcie cieplarnianym. Grenlandia była ciepłą, i jak sama jej nazwa wskazuje, zieloną wyspą. Wielu badaczy kwestionuje w ogóle znaczenie czynników chemicznych i zanieczyszczeń naturalnych w przyczynach zmian klimatu na Ziemi. Zwracają oni uwagę na czynniki astronomiczne, np. zmianę kąta nachylenia osi Ziemi od 21,58O do 24,36O w ciągu 40 tys. lat, precesję punktów równonocy w cyklach co 21 tys. lat, zmianę orbity wokółsłonecznej Ziemi od kołowej do eliptycznej w ciągu 92 tys. lat, wahania natężenia promieniowania słonecznego, docierającego na powierzchnię Ziemi w wyniku pojawiania się plam słonecznych.

    Wymienione powyższe argumenty usprawiedliwiają krytyczną opinię na temat oficjalnie głoszonych poglądów o katastrofie klimatycznej wynikającej z emisji dwutlenku węgla w wyniku spalania paliw kopalnych. Redakcja „Śląskich Wiadomości Elektrycznych“ zaznaczyła, że nie podziela wielu opinii wyrażonych przez autora. 

 

Spis treści

 

Zdjęcie uczestników uroczystego spotkania SEP w Nawsiu – 20.10.2023 r.                       1

Obchody 70-lecia Oddziału Gliwickiego SEP – 22.9.2023 r.                                                 2

Uroczyste spotkanie SEP w Nawsiu – 20.10.2023 r.                                                             4

Referat przedstawiony na uroczystym spotkaniu SEP w Nawsiu – 20.10.2023 r.                4

Zebranie członkowskie SEP – 11.1.2024 r.                                                                            6

Spotkanie Noworoczne SEP w Bielsku Białej – 19.1.2024 r.                                                 6

Spotkanie Noworoczne SEP w Gliwicach – 26.1.2024 r.                                                      7

Instalacja elektryczna dotycząca urządzeń elektrycznych wysokiego napięcia nad 1kV      8

Przewody uziemiające w energetyce                                                                                     10

Ochrona od porażeń w instalacjach elektrycznych                                                               11

Dokumentacja techniczna – symbol oznakowania CE                                                          13

Śledzenie wzroku na podstawie obrazu z kamery – projekt algorytmów i ich porównanie   14

Bezpieczeństwo podczas projektowania medycznych urządzeń elektrycznych                  16

Wpływ dwutlenku węgla ze spalania kopalin energetycznych na ocieplanie klimatu            18

Spis treści                                                                                                                               20

Fotoreportaż z uroczystego spotkania SEP w Nawsiu – 20.10.2023 r.                                21

Test sprzętu medycznego według IEC 60601-1                                                                    24

 

Fotoreportaż ze spotkania Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej w Nawsiu – 20.10.2023 r.

 

Spotkanie odbyło się w piątek 20.10.2023 r. w Domu PZKO w Nawsiu. Udział w spotkaniu wzięli członkowie naszego stowarzyszenia oraz goście: delegacja Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich w składzie: przewodniczący kol. Tomasz Fice i sekretarz kol. Tomasz Kraszewski i przewodniczący Oddziału Bielsko-Bialskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich kol. Rajmund Szostok.

    

Zdjęcie uczestników spotkania jest na okładce Biuletynu SEP (1) – od lewej: Tomasz Kraszewski, Franciczek Jasiok, Jan Bazgier, 

Józef Wita, Bogusław Kaleta, Tadeusz Toman, Tomasz Fice, Władysław Drong, Tadeusz Parzyk, Rajmund Szostok.

 Kolejne zdjęcia – Tomasz Fice, Rajmund Szostok, Bogusław Kaleta (2), 

Władysław Drong, Tadeusz Toman, Tomasz Kraszewski (3), 

Franciszek Jasiok, Jan Bazgier (4).



 Przedstawiamy również artykuł z „Śląskich Wiadomości Elektrycznych“ numer 6/2023, strona 46 (5).

 

Coraz więcej aparatów medycznych wymaga wyposażenia w dodatkowe urządzenia elektryczne. 

Test sprzętu medycznego jest sprawdzany według IEC 60601-1: Medyczne urządzenia elektryczne – 

Część 1: Wymagania ogólne dotyczące bezpieczeństwa podstawowego oraz funkcjonowania zasadniczego

 

Biuletyn Internetowy SEP“ – BIULETYN SEP numer 53, wydawca: Sdružení polských elektrotechniků v České republice / Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej, zamknięcie numeru: 5.2.2023 r., adres wydawnictwa: 737 01 Český Těšín (Czeski Cieszyn), Hrabinská (Grabińska) 1951/50c, redaktor: inż. Tadeusz Toman, 737 01 Třinec-Konská (Trzyniec-Końska) 49, wydano w formie zeszytu dla członków SEP (gratis) i elektronicznie na http://www.coexistentia.cz/SEP/index.html